Wody juwenilne pochodzą z głębokich procesów magmowych – czyli powstają wtedy, gdy magma stygnie pod powierzchnią ziemi i wydzielają się z niej różne substancje, w tym woda. To nie jest zwykła woda, która krąży sobie w obiegu hydrologicznym, tylko taka, która jeszcze nigdy wcześniej nie była częścią tego obiegu. Można powiedzieć, że to taka „nowa” woda w skorupie ziemskiej. Z mojego doświadczenia w geologii, pojęcie wód juwenilnych najczęściej pojawia się przy opisie powstawania źródeł termalnych czy zjawisk hydrotermalnych w rejonach wulkanicznych. W takich miejscach właśnie wody juwenilne mogą być odpowiedzialne za zasilanie gorących źródeł lub powstawanie złóż mineralnych, np. siarki czy różnych rud metali. Standardem w geologii jest rozróżnianie tych wód od np. wód reliktowych lub meteorycznych, bo ich pochodzenie ma zupełnie inne znaczenie praktyczne – szczególnie przy szukaniu nowych złóż czy ocenie zagrożeń wulkanicznych. Dobrą praktyką przy analizie wód podziemnych jest właśnie sprawdzenie, czy nie mają one charakteru juwenilnego – to pomaga lepiej rozumieć procesy zachodzące w skorupie ziemi i przewidywać, gdzie mogą pojawić się cenne minerały albo zagrożenia geotermalne. Sam temat jest trochę niszowy, ale bardzo ciekawy, bo pozwala zrozumieć, jak dynamiczna i ciągle zmieniająca się jest nasza planeta.
Wody juwenilne często mylone są z innymi typami wód podziemnych, zwłaszcza przez podobieństwo nazw czy skojarzenia z procesami geologicznymi, ale ich pochodzenie jest dość specyficzne i ściśle związane z magmatyzmem. Wody kosmiczne, choć brzmią intrygująco, w zasadzie nie funkcjonują w literaturze geologicznej jako uznany typ wód podziemnych – nie są to wody pochodzące spoza Ziemi, a takie myślenie raczej wynika z nadinterpretacji lub fascynacji tematami pozaziemskimi. Wody lodowcowe natomiast to zupełnie inna kategoria – powstają podczas topnienia lodowców i biorą udział w obiegu hydrologicznym, są takimi zwykłymi, choć często bardzo czystymi, wodami powierzchniowymi lub podziemnymi, ale na pewno nie mają „pierwotnego” charakteru. Wody metamorficzne mogą pojawiać się podczas przeobrażeń skał pod wpływem wysokiego ciśnienia i temperatury, jednak woda uwalniana w tych procesach najczęściej pochodzi z już istniejących minerałów i nie jest nowo powstałą wodą w sensie chemicznym – więc to nie jest woda juwenilna. Mylenie wód metamorficznych z juwenilnymi wynika czasem z tego, że oba typy uwalniane są w głębi skorupy ziemskiej, ale różni je źródło: juwenilne wywodzą się prosto z magmy, metamorficzne z przeobrażania już istniejących minerałów. Typowym błędem jest też myślenie, że każda „nowa” woda w skorupie to woda juwenilna – w praktyce liczy się jej pierwotność względem obiegu hydrologicznego. Praktycy geologii zawsze zwracają uwagę na konkretne procesy powstawania wód, bo od tego zależą właściwości chemiczne, potencjał mineralizacyjny i przydatność tych wód w różnych branżach, np. w geotermii czy przy poszukiwaniach surowców mineralnych. Moim zdaniem warto pamiętać, że pochodzenie wód juwenilnych jest kluczowe dla zrozumienia powstawania niektórych złóż oraz zachowania się wód podziemnych w rejonach aktywnych geologicznie, więc rozróżnianie tych definicji jest nie tylko teoretyczne, ale i praktyczne.