Kwalifikacja: GIW.06 - Wykonywanie prac geologicznych

Wielki Rów Wschodni nie powstał ani w wyniku erupcji superwulkanu, ani przez podsuwanie się płyt litosferycznych (subdukcję), co może wprowadzać w błąd, bo to także bardzo ważne procesy geologiczne. Pomyłka jest dość typowa, bo intuicyjnie kojarzymy spektakularne krajobrazy z gwałtownymi katastrofami, takimi jak wybuchy superwulkanów czy trzęsienia ziemi związane z kolizją płyt. Jednak wybuchy superwulkanów choć dramatyczne, tworzą raczej kaldery – czyli ogromne zagłębienia po eksplozji, a nie rozległe, długie rowy tektoniczne. Z kolei subdukcja, czyli wsuwanie się jednej płyty litosferycznej pod drugą (nieważne, czy oceaniczna pod kontynentalną, czy odwrotnie), prowadzi do powstawania rowów oceanicznych i gór fałdowych, ale nie rowów tektonicznych na kontynentach. Wielki Rów Afrykański powstał przez rozciąganie się skorupy ziemskiej – to tzw. ryft kontynentalny. Jest to miejsce, gdzie skorupa ziemska jest rozrywana, pęka i zapada się, tworząc długie doliny i jeziora. To całkiem inny mechanizm niż subdukcja czy wulkanizm eksplozywny. Często te nieporozumienia biorą się z uproszczonego wyobrażenia o tektonice płyt – warto pamiętać, że najpierw trzeba rozpoznać, czy chodzi o procesy kolizyjne (subdukcja), czy rozciągające (ryft). W praktyce inżynierskiej i naukowej bardzo ważne jest prawidłowe rozpoznanie typu uskoku i dominujących procesów, bo to ma ogromny wpływ na planowanie infrastruktury, badania geologiczne czy ocenę zagrożeń naturalnych. Moim zdaniem, kluczem do poprawnej odpowiedzi jest znajomość podstawowych modeli tektonicznych opisanych w standardowych podręcznikach geologii.