Kwalifikacja: GIW.06 - Wykonywanie prac geologicznych

Pojęcie filtracji bywa często mylone z innymi procesami zachodzącymi w środowisku wodnym, co prowadzi do błędnych interpretacji. Szybkie przesączanie się wody przez rumosze i głazowiska czy skały silnie skrasowiałe, np. wapienie, to zjawiska bardziej związane z przepływem szczelinowym lub krasowym niż z filtracją sensu stricto. Woda w takich środowiskach porusza się głównie dużymi szczelinami, praktycznie bez oporu, omijając strukturę porowatą – efektywność oczyszczania jest w tych przypadkach znikoma, a tempo przepływu bardzo duże. W warstwowo-burzliwym ruchu wody w potokach podziemnych mamy natomiast do czynienia z dynamicznym przepływem w dostępnym kanale lub szczelinie skalnej – tam nie rozchodzi się o proces przesączania przez mikropory, tylko o szybki transport, który nie daje szansy na filtrację czy naturalne oczyszczenie wody. Często myli się też filtrację z przepuszczalnością – tymczasem filtracja dotyczy powolnego przesączania się wody przez materiał porowaty, gdzie woda musi pokonać opór ziaren i drobnych porów, jak w piaskowcach czy żwirach. Z mojego doświadczenia wynika, że typowym błędem jest kojarzenie filtracji wyłącznie z szybkością przepływu, a nie z mechanizmem – kluczowe jest to, że w filtracji woda przesącza się bardzo powoli, dzięki czemu możliwe jest jej oczyszczenie oraz retencja. Niezrozumienie tego aspektu prowadzi do błędnych decyzji np. przy wyborze miejsca pod studnię czy projektowaniu systemu drenażowego, gdzie skuteczność zależy właśnie od właściwości filtracyjnych podłoża. Branżowe normy i standardy hydrogeologiczne wyraźnie wskazują, że tylko materiały porowate umożliwiają skuteczny proces filtracji. Warto o tym pamiętać przy analizie każdego przypadku dotyczącego ruchu wód w środowisku naturalnym.