Kwalifikacja: GIW.06 - Wykonywanie prac geologicznych

Wiele osób myli terminy takie jak eluwialne, deluwialne czy koluwialne z aluwialnymi i to wcale nie jest takie rzadkie w praktyce zawodowej. Podstawą jest zrozumienie, że kluczową rolę w powstawaniu złóż aluwialnych odgrywa transport rzeczny. Aluwia powstają wprost na skutek osadzania się materiału niesionego przez wodę w korycie rzeki lub w jej dolinie. Eluwialne złoża natomiast to efekt procesów wietrzenia skał na miejscu, bez udziału transportu – czyli materiał po prostu pozostaje tam, gdzie powstał, bez przesuwania go przez wodę czy grawitację. Często spotykam się z przekonaniem, że eluwium to po prostu „pierwszy etap powstawania złoża”, ale to zbyt duże uproszczenie. Koluwialne złoża, z kolei, tworzą się głównie przez przemieszczanie materiału pod wpływem grawitacji, np. podczas obsunięć ziemi na stokach, ale bez udziału wody płynącej. Deluwium natomiast to osady nanoszone przez wody spływające po stokach, ale nie przez właściwe cieki wodne jak rzeka – raczej chodzi o szybki spływ powierzchniowy podczas intensywnych opadów lub topnienia śniegu. Typowy błąd myślowy wynika z utożsamiania każdego osadu przemieszanego przez wodę z aluwium, a przecież liczy się regularność i obecność stałego cieku. Z praktyki terenowej wiem, że zrozumienie tych różnic jest absolutnie niezbędne przy analizie geologicznej terenu, zwłaszcza gdy przygotowuje się ekspertyzy do inwestycji budowlanych. Przypisanie błędnego typu złoża do danego obszaru może prowadzić do poważnych problemów z późniejszym doborem technologii robót ziemnych czy oceną ryzyka geotechnicznego. Moim zdaniem warto wracać do tych definicji, bo one są fundamentem świadomej pracy geologa lub inżyniera.