Niwelatory są narzędziami pomiarowymi, które pozwalają na dokładne określenie różnic wysokości w terenie, co czyni je idealnym rozwiązaniem do pomiarów wysokościowych w wyrobiskach górniczych. Użycie niwelatorów umożliwia inżynierom i geodetom precyzyjne określenie poziomów oraz nadzorowanie stabilności i bezpieczeństwa wyrobisk. W praktyce, pomiar wysokości przy użyciu niwelatora polega na ustaleniu poziomu odniesienia, a następnie pomiarze różnic wysokości do różnych punktów w wyrobisku. Standardy dotyczące pomiarów geodezyjnych, takie jak normy ISO oraz wytyczne Polskiego Komitetu Normalizacyjnego, podkreślają znaczenie precyzyjnych pomiarów w kontekście zapewnienia bezpieczeństwa oraz efektywności operacji górniczych. Przykładowo, w przypadku budowy nowych chodników górniczych, niwelatory umożliwiają monitorowanie i kontrolowanie nachyleń, co jest kluczowe dla zapobiegania osunięciom i innym niebezpieczeństwom. Dodatkowo, właściwe zastosowanie niwelatorów przyczynia się do optymalizacji procesów wydobywczych oraz minimalizacji ryzyka związanego z pracami w trudnych warunkach górniczych.
Pomiar wysokości w wyrobiskach górniczych wymaga stosowania odpowiednich narzędzi, a wybranie niewłaściwego przyrządu może prowadzić do nieprecyzyjnych rezultatów i zagrożeń dla bezpieczeństwa. Żyroskopy, mimo że są użyteczne w określaniu orientacji przestrzennej, nie są idealne do pomiarów wysokościowych, ponieważ ich główną funkcją jest pomiar kątów obrotu, a nie odległości czy różnic poziomów. Planimetry, z kolei, służą do pomiaru powierzchni i nie są przystosowane do analizy zmian wysokości, co czyni je niewłaściwym wyborem w kontekście górnictwa. Teodolit może być użyty do pomiarów kątowych i poziomych, ale w kontekście pomiarów wysokościowych nie jest tak precyzyjny jak niwelator. Często błędne wybory narzędzi pomiarowych wynikają z niepełnego zrozumienia ich funkcji oraz zastosowania. Należy pamiętać, że w górnictwie kluczowe jest nie tylko wykonanie pomiarów, ale także ich dokładność i powtarzalność, co jest zapewniane głównie przez niwelatory. Właściwe podejście do pomiarów wysokościowych w wyrobiskach górniczych powinno zawsze opierać się na analizie specyficznych wymagań projektu oraz na doborze odpowiednich narzędzi pomiarowych zgodnych z obowiązującymi standardami branżowymi.