Kwalifikacja: GIW.09 - Organizacja i prowadzenie eksploatacji podziemnej złóż
W obszarach pokładów węgla kamiennego lub ich fragmentach uznawanych za II stopień zagrożenia tąpaniami w korytarzach stosuje się obudowę
Odpowiedzi
Informacja zwrotna
Obudowa stalowa podatna jest preferowanym rozwiązaniem w pokładach węgla kamiennego, szczególnie w rejonach zagrożonych tąpaniami, ze względu na jej zdolność do adaptacji do ruchów górotworu. Stalowe elementy obudowy są w stanie skutecznie absorbować energię wywołaną tąpaniami, co wpływa na bezpieczeństwo załogi oraz stabilność wyrobiska. W praktyce, stalowa obudowa podatna jest projektowana w taki sposób, aby jej elementy mogły się przesuwać i deformować w odpowiedzi na zmiany ciśnienia, co zapobiega ich pękaniu czy zniszczeniu. W Polsce oraz w wielu krajach węgla kamiennego standardy bezpieczeństwa, takie jak regulacje Głównego Inspektoratu Pracy, kładą szczególny nacisk na stosowanie obudów, które zminimalizują ryzyko wypadków związanych z tąpaniami. Przykładem takiego zastosowania mogą być kopalnie węgla w Zagłębiu Śląskim, gdzie stalowa obudowa jest powszechnie stosowana w wyrobiskach korytarzowych. Dodatkowo, stalowa obudowa charakteryzuje się długowiecznością i niskimi kosztami utrzymania w porównaniu z innymi materiałami. Wybór stalowej obudowy podatnej jest zatem nie tylko zgodny z najlepszymi praktykami inżynieryjnymi, ale również przyczynia się do zwiększenia bezpieczeństwa operacji górniczych.
Wybór murowej obudowy z bloczków betonowych do zastosowania w wyrobiskach górniczych w pokładach węgla kamiennego nie jest uzasadniony ze względu na ich statyczny charakter. Tego typu obudowy mają ograniczoną zdolność do adaptacji wobec dynamicznych zmian ciśnienia, co czyni je niewystarczającymi w kontekście zagrożeń związanych z tąpaniami. W przypadku zmian w obrębie górotworu, murowane ściany mogą pękać lub zawalać się, co stwarza ryzyko dla bezpieczeństwa pracowników i może prowadzić do tragicznych w skutkach wypadków. Obudowa z tubingów żelbetowych z kolei, mimo że ma lepsze właściwości mechaniczne, także nie jest zalecana w tym kontekście, ponieważ żelbeton, podobnie jak murowane konstrukcje, jest mało podatny na deformacje, co ogranicza jego zdolność do absorbowania energii tąpania. W przypadku drewnianej obudowy wielobokowej, choć może być elastyczna, jej trwałość i odporność na działanie gazów i wilgoci w podziemnych warunkach są wysoce ograniczone. Drewno, jako materiał organiczny, może szybko ulegać degradacji, co z biegiem czasu może prowadzić do osłabienia struktury. W kontekście zagrożeń tąpaniami, wybór niewłaściwego rodzaju obudowy może być rezultatem braku zrozumienia zachowań górotworu oraz niedostatecznej wiedzy na temat wymogów bezpieczeństwa. Zrozumienie, jakie materiały najlepiej odpowiadają na konkretne zagrożenia, jest kluczowe dla zapewnienia wysokiego poziomu bezpieczeństwa w górnictwie.