Rozdzielczość optyczna jest kluczowym parametrem skanera, który bezpośrednio wpływa na jakość i dokładność odwzorowania szczegółów skanowanych obrazów. Oznacza ona zdolność skanera do rejestrowania szczegółów obrazu w jednostce powierzchni, zazwyczaj wyrażaną w dpi (dots per inch). Wyższa rozdzielczość optyczna oznacza, że skaner jest w stanie uchwycić więcej szczegółów, co jest szczególnie istotne w profesjonalnych zastosowaniach, takich jak skanowanie fotografii, dokumentów czy dzieł sztuki. Przykładowo, skanery używane w archiwach czy bibliotekach wymagają wysokiej rozdzielczości optycznej, aby wiernie odwzorować tekst i detale graficzne. Dobre praktyki wskazują, że dla większości zastosowań, takich jak archiwizacja dokumentów, optymalna rozdzielczość wynosi od 300 do 600 dpi, natomiast w przypadku zdjęć artystycznych lub reprodukcji dzieł sztuki, wartość ta powinna wynosić 1200 dpi lub więcej. Wysoka rozdzielczość optyczna pozwala także na lepsze edytowanie i przetwarzanie obrazów w programach graficznych, co jest niezbędne w pracy profesjonalnych grafików i fotografów.
Prędkość skanowania, obszar skanowania oraz rozdzielczość interpolowana to parametry, które, choć ważne, nie determinują jakości i dokładności odwzorowania szczegółów skanowanych obrazów w takim stopniu, jak rozdzielczość optyczna. Prędkość skanowania odnosi się do czasu potrzebnego na zeskanowanie dokumentu, co może być istotne w kontekście efektywności pracy, ale nie ma wpływu na to, jak szczegółowo obraz zostanie uchwycony. Użytkownicy często mylą prędkość z jakością, zakładając, że szybsze skanowanie automatycznie skutkuje lepszymi wynikami, co jest błędne. Obszar skanowania dotyczy fizycznego rozmiaru dokumentu, który można zeskanować, a nie jakości samego obrazu. Ostatecznie rozdzielczość interpolowana to technika, w której programy graficzne dodają dodatkowe piksele do zdjęcia w celu poprawy jakości. Jednakże, jest to tylko sztuczny sposób na poprawę obrazu, który nie zastąpi rzeczywistej zdolności skanera do uchwycenia szczegółów. Często użytkownicy mogą myśleć, że zwiększenie rozdzielczości interpolowanej poprawi jakość skanowania, ale w rzeczywistości wyniki mogą okazać się rozczarowujące, ponieważ nie są one oparte na prawdziwych danych optycznych. W efekcie, wszystkie te parametry, choć mogą mieć swoje zastosowanie, nie są głównymi determinantami jakości skanowania, co podkreśla znaczenie właściwego zrozumienia roli rozdzielczości optycznej w procesie skanowania.