Cena nabycia odnosi się do rzeczywistej wartości, jaką przedsiębiorstwo ponosi na zakup towarów lub usług, powiększonej o wszelkie koszty bezpośrednio związane z tym zakupem. Obejmuje to nie tylko samą cenę zakupu, ale również dodatkowe wydatki, takie jak transport, ubezpieczenie, czy opłaty celne, które są niezbędne do dokonania transakcji. Przykładowo, jeśli firma nabywa sprzęt za 10 000 zł, a do tego dochodzą koszty transportu wynoszące 500 zł oraz ubezpieczenie w wysokości 100 zł, całkowita cena nabycia wyniesie 10 600 zł. Taki sposób obliczania ceny nabycia jest zgodny z zasadami rachunkowości, które nakazują ujmowanie wszystkich kosztów bezpośrednich w wartości aktywów. Wiedza na temat ceny nabycia jest kluczowa dla przedsiębiorstw, ponieważ ma bezpośredni wpływ na kalkulacje kosztów, ustalanie cen sprzedaży i oceny rentowności produktów.
Wielu ludzi ma tendencję do mylenia pojęcia ceny nabycia z innymi terminami finansowymi, co prowadzi do istotnych nieporozumień. Niektóre odpowiedzi sugerują, że cena nabycia obejmuje cenę ewidencyjną powiększoną o marżę handlową i podatek VAT. Takie podejście jest błędne, ponieważ cena ewidencyjna to wartość, która nie uwzględnia rzeczywistych wydatków poniesionych na zakup. Marża handlowa i VAT są elementami związanymi z procesem sprzedaży, a nie z samym zakupem. Dodatkowo, błędne jest utożsamianie ceny nabycia z ceną detaliczną skorygowaną o marżę handlową; cena detaliczna jest ceną, po której towar jest oferowany konsumentom, co nie ma związku z kosztami nabycia. Ponadto, pomniejszenie rzeczywistej ceny zakupu o koszty opakowania z kolei wprowadza w błąd, ponieważ obliczając cenę nabycia, wszystkie wydatki związane z zakupem powinny być uwzględnione, a nie pomniejszane. Kluczowe jest, aby zrozumieć, że cena nabycia powinna odzwierciedlać pełne koszty, jakie przedsiębiorstwo ponosi na etapie zakupu, co jest zgodne z zasadami rachunkowości zarządczej i standardami finansowymi, które promują transparentność i dokładność w raportowaniu finansowym.