Zużyte w produkcji surowce i materiały są klasyfikowane jako koszty zmienne, ponieważ ich wartość zmienia się w zależności od poziomu produkcji. W miarę zwiększania się produkcji, przedsiębiorstwo zużywa więcej surowców i materiałów, co prowadzi do wzrostu tych kosztów. Dobrze zrozumiane zarządzanie kosztami zmiennymi jest kluczowe dla efektywności finansowej przedsiębiorstwa. Przykładami materiałów mogą być stal w produkcji konstrukcji stalowych lub surowce spożywcze w przemyśle spożywczym. W praktyce, kontrola kosztów zmiennych poprzez optymalizację procesów produkcyjnych i negocjacje cen materiałów może znacząco wpłynąć na rentowność firmy. Warto również zauważyć, że analiza kosztów zmiennych w odniesieniu do kosztów stałych jest niezbędna do podejmowania strategicznych decyzji finansowych oraz planowania budżetów. Przedsiębiorstwa często stosują techniki takie jak budżetowanie elastyczne, które pozwalają na ścisłe monitorowanie wydatków związanych z kosztami zmiennymi.
Koszty sprzedaży, amortyzacja środków trwałych oraz wynagrodzenie wszystkich pracowników są błędnie przypisane do kategorii kosztów zmiennych, co prowadzi do nieporozumień w analizie kosztów. Koszty sprzedaży, choć mogą zmieniać się w pewnym zakresie, często są traktowane jako koszty stałe w krótkim okresie, ponieważ obejmują wydatki, które niekoniecznie są uzależnione od poziomu produkcji, takie jak wynagrodzenia działu sprzedaży czy koszty związane z marketingiem. Amortyzacja środków trwałych to koszt stały, który nie zmienia się wraz z poziomem produkcji. Jest to systematyczne rozłożenie kosztu nabycia aktywów trwałych na ich przewidywany okres użytkowania, co oznacza, że niezależnie od tego, ile produktów zostanie wyprodukowanych, amortyzacja pozostaje na stałym poziomie. Podobnie, wynagrodzenie wszystkich pracowników nie jest kosztem zmiennym, gdyż wielu pracowników otrzymuje stałe pensje, niezależnie od wyników produkcji. Zrozumienie różnicy między kosztami zmiennymi a stałymi jest kluczowe, gdyż błędna klasyfikacja tych kosztów może prowadzić do nieefektywnych decyzji biznesowych oraz zakłóceń w analizie rentowności. W praktyce, przedsiębiorstwa powinny precyzyjnie klasyfikować koszty, aby zapewnić właściwe podstawy do analizy finansowej oraz podejmowania decyzji strategicznych.