Diskpart to jedno z podstawowych narzędzi wiersza poleceń dostępnych w systemie Windows, które pozwala na zaawansowane zarządzanie dyskami, partycjami i woluminami. Umożliwia on między innymi konwertowanie stylu partycjonowania dysku z GPT (GUID Partition Table) na MBR (Master Boot Record), co bywa przydatne np. podczas instalacji starszych systemów operacyjnych lub w przypadku sprzętu, który nie obsługuje rozruchu UEFI. W praktyce, polecenie „convert mbr” w diskpart wykonuje właśnie tę operację, choć trzeba pamiętać, że wiąże się to z utratą wszystkich danych na danym dysku – dlatego zawsze warto zrobić wcześniej kopię zapasową. Z mojego doświadczenia, diskpart jest niezastąpiony przy problemach z partycjonowaniem, gdy graficzne narzędzia systemowe zawodzą albo nie dają pełnej kontroli. Co ciekawe, diskpart jest narzędziem wbudowanym w Windows od wielu lat, a jego składnia pozwala na precyzyjne operacje, których nie wykonamy typowym Zarządzaniem dyskami. Z punktu widzenia dobrych praktyk zawsze warto najpierw dobrze sprawdzić, czy rzeczywiście musimy zmieniać typ partycjonowania i czy sprzęt oraz system na pewno tego wymagają. W środowiskach korporacyjnych często spotyka się procedury automatyzujące działania diskpart, przez skrypty lub narzędzia zarządzania flotą komputerów. Generalnie, opanowanie diskparta bardzo się przydaje każdemu, kto zamierza działać na poważnie z administracją systemów Windows.
W kontekście zarządzania partycjami oraz konwersji stylów partycjonowania, wybór odpowiedniego narzędzia ma kluczowe znaczenie. Gparted jest bardzo popularnym, ale narzędziem typowo linuksowym, dostępnym zwykle jako graficzna aplikacja w dystrybucjach Linuxa, nie zaś w systemie Windows. Owszem, Gparted pozwala na operacje związane z partycjami, ale nie jest dostępny w wierszu poleceń Windows i nie jest elementem systemu tego producenta. Zauważyłem, że wiele osób myli narzędzia multiplatformowe, jednak do specyficznych zadań w Windows wymagany jest natywny program. Bcdedit to narzędzie również z Windows, ale jego zadaniem jest zarządzanie konfiguracją rozruchu (Boot Configuration Data), a nie partycjami czy konwersją GPT/MBR. Używa się go np. do naprawy problemów z bootloaderem, a nie do operowania na fizycznych strukturach dysku. Cipher natomiast to narzędzie również wbudowane w Windows, jednak służy ono do zarządzania szyfrowaniem plików na woluminach NTFS (EFS), np. do trwałego usuwania danych, a nie do zarządzania partycjami. Często spotykam się z mylnym przekonaniem, że skoro narzędzie jest częścią systemu i obsługuje dyski, to będzie miało też funkcje partycjonowania – niestety, tak nie jest. Praktyka oraz dokumentacja Microsoftu jasno wskazują, że tylko diskpart umożliwia w trybie tekstowym konwersję stylu partycjonowania na poziomie całego dysku. W branży IT dobry administrator zawsze korzysta z narzędzi dedykowanych do danego zadania, więc wybór innego niż diskpart programu do konwersji GPT na MBR w Windows po prostu się nie sprawdzi.