Watomierz jest urządzeniem pomiarowym, które służy do pomiaru mocy czynnej w obwodach elektrycznych. Moc czynna, wyrażana w watach (W), jest miarą rzeczywistej energii zużywanej przez urządzenia elektryczne do wykonywania pracy. Jest to kluczowy parametr w analizie zużycia energii, szczególnie w kontekście rozliczeń za dostarczaną energię. Zastosowanie watomierza w praktyce obejmuje zarówno pomiary w domowych instalacjach elektrycznych, jak i w przemyśle, gdzie monitorowanie zużycia energii jest niezbędne dla optymalizacji kosztów operacyjnych. W kontekście standardów, pomiar mocy czynnej jest często regulowany normami, takimi jak IEC 62053, które definiują wymagania dla urządzeń pomiarowych. Dzięki temu, korzystanie z watomierzy pozwala nie tylko na dokładne pomiary, ale także na lepsze zarządzanie energią, co jest kluczowe w dobie rosnących kosztów energii i dążeń do efektywności energetycznej.
Pomiar rezystancji, napięcia prądu elektrycznego oraz natężenia prądu elektrycznego to podstawowe zadania, które wykonują różne urządzenia pomiarowe, ale nie watomierz. Rezystancja, mierzona w omach, określa opór, jaki stawia materiał przepływającemu przez niego prądowi. W tym celu stosuje się omomierze, które działają na zasadzie pomiaru spadku napięcia przy znanym natężeniu prądu, co jest zgodne z prawem Ohma. Napięcie prądu elektrycznego, wyrażane w woltach, to różnica potencjałów, a do jego pomiaru wykorzystuje się woltomierze. Woltomierze również mogą być analogowe lub cyfrowe, jednak ich funkcjonalność nie obejmuje pomiaru mocy czynnej. Natężenie prądu, mierzone w amperach, jest z kolei parametrem określającym ilość ładunku elektrycznego przepływającego przez punkt obwodu w jednostce czasu. Do jego pomiaru używa się amperomierzy, które również są zupełnie innymi urządzeniami niż watomierze. W związku z tym, pomylenie tych urządzeń i ich funkcji jest częstym błędem, który może prowadzić do nieporozumień w zakresie analizy i zarządzania obwodami elektrycznymi. Kluczowe jest zrozumienie, że każdy z tych pomiarów dostarcza innego typu informacji, które są niezbędne do pełnego zrozumienia działania obwodów elektrycznych, ale tylko watomierz jest właściwym narzędziem do oceny mocy czynnej.