Rura wyprowadzona ponad kalenicę dachu to taki trochę niedoceniany, ale absolutnie podstawowy element systemu wentylacji w przydomowej oczyszczalni ścieków. To właśnie ona zapewnia tzw. wentylację wysoką, dzięki której możliwe jest skuteczne przewietrzanie całego złoża filtracyjnego. Chodzi o to, że powietrze musi mieć gdzie uciekać i którędy się wymieniać, by bakterie tlenowe miały optymalne warunki do rozkładu zanieczyszczeń. No i jeszcze kwestia zapachów – przy prawidłowo poprowadzonej rurze powietrze jest wyciągane nawet z najdalszych zakamarków instalacji, więc nie ma przykrych niespodzianek w ogrodzie czy domu. W normach PN-EN 12566 oraz w zaleceniach producentów oczyszczalni wielokrotnie podkreślają, żeby zakończenie pionu kanalizacyjnego wyprowadzać ponad kalenicę dachu – to gwarantuje naturalny ciąg i stabilne działanie. Z mojego doświadczenia wynika, że jeśli ktoś stosuje wentylację tylko nisko przy gruncie, bez tej rury przy dachu, to prędzej czy później pojawiają się problemy z zapachami albo nawet z zapowietrzaniem instalacji. To jest niby prosty szczegół, ale jego brak potrafi unieruchomić całą oczyszczalnię. Warto o tym pamiętać przy projektowaniu i montażu – rura ponad kalenicę to nie fanaberia, tylko podstawa bezpieczeństwa i wydajności systemu.
W praktyce przydomowych oczyszczalni ścieków często można się spotkać z różnymi rozwiązaniami wentylacyjnymi, ale nie wszystkie spełniają swoją funkcję właściwie. Kominek napowietrzający montowany do każdej nitki drenażowej czy studzienka zbierająca z dodatkowym kominkiem, to elementy poprawiające lokalny przepływ powietrza lub usprawniające wentylację na krótkim odcinku. To może działać w niewielkim zakresie, ale nie zapewnia pełnej wymiany powietrza w całym systemie, zwłaszcza w głębszych partiach złoża. Z osadnikiem jest podobnie – kominek napowietrzający na nim pomaga w redukcji gazów w samej komorze, ale nie prowadzi do przewietrzania całego drenażu, bo nie tworzy tzw. ciągu kominowego. Często spotyka się błędne przekonanie, że wystarczy zamontować kilka kominków na niskim poziomie, żeby problem wentylacji był załatwiony. W rzeczywistości, zgodnie z polskimi normami i doświadczeniem branżowym, tylko rura wyprowadzona ponad kalenicę dachu zapewnia tzw. wentylację wysoką – czyli stały, naturalny przepływ powietrza przez całą instalację, od drenażu aż po wywiew na dachu. Bez tej rury pojawiają się typowe problemy: zaleganie gazów, rozwój bakterii beztlenowych i bardzo często nieprzyjemne zapachy w pobliżu budynku. To taki klasyczny błąd projektowy, wynikający z braku znajomości przepisów lub chęci pójścia „na skróty”, a potem trzeba wracać do tematu i poprawiać całą instalację. Moim zdaniem warto od razu uwzględnić tę wentylację wysoką, bo to naprawdę kluczowy aspekt sprawnej i bezawaryjnej pracy oczyszczalni – nie tylko ze względów technicznych, ale i komfortu mieszkańców.