Na zdjęciu D znajduje się właśnie kompaktor, czyli specjalistyczna maszyna przeznaczona do zagęszczania odpadów na składowiskach. Widać po budowie – przede wszystkim masywne, stalowe koła z charakterystycznymi kolcami lub nakładkami, które umożliwiają skuteczne rozgniatanie, miażdżenie i zagęszczanie różnych frakcji odpadów komunalnych. Kompaktory te są kluczowe na każdym nowoczesnym składowisku, bo dzięki nim zmniejsza się objętość składowanych śmieci, co bezpośrednio przekłada się na wydajność wykorzystania powierzchni. Standardy branżowe jednoznacznie wskazują, że tylko tego typu pojazdy spełniają wymagania trwałości oraz siły nacisku potrzebnej do pracy w tak trudnych warunkach. Moim zdaniem, bez kompaktora nie da się mówić o profesjonalnym zagospodarowaniu odpadów – niektóre firmy próbują stosować maszyny budowlane, ale efekty są słabe i niezgodne z dobrymi praktykami. Co ciekawe, nowoczesne kompaktory potrafią też rozprowadzać warstwy ziemi, dzięki czemu ogranicza się rozprzestrzenianie odorów i dostęp zwierząt. Warto zwrócić uwagę, że zgodnie z PN-EN 15017, kompaktory muszą być wyposażone w odpowiednie systemy zabezpieczające i spełniać określone normy emisji spalin, co dodatkowo zwiększa bezpieczeństwo pracy na składowisku. Gdy już zobaczysz taki sprzęt w terenie, od razu widać, że został zaprojektowany dokładnie do tej roboty.
Często można spotkać się z przekonaniem, że do zagęszczania odpadów na składowiskach wystarczą typowe maszyny budowlane, takie jak koparki, spycharki czy walce. Jednak te urządzenia – chociaż dobrze sprawdzają się w robotach ziemnych lub drogowych – nie spełniają wymagań stawianych przez branżowe standardy gospodarki odpadami. Koparka, jak na zdjęciu A, służy głównie do przemieszczania materiałów sypkich i budowlanych, sprawnie kopie oraz ładuje ziemię, ale jej konstrukcja nie jest przeznaczona do pracy wśród zmieszanych odpadów komunalnych. Walec, widoczny na zdjęciu B, to typowe narzędzie podczas budowy dróg, świetnie zagęszcza podłoże mineralne, ale nie jest przystosowany do miażdżenia i rozdrabniania worków, tworzyw czy innych odpadów. Spycharka z fotografii C również bywa widywana na składowiskach, lecz jej rola najczęściej ogranicza się do rozgarniania i przemieszczania odpadów po powierzchni, nie zapewnia zaś odpowiedniego zagęszczenia. Typowy błąd polega na myleniu funkcji tych maszyn – mimo że są masywne i terenowe, to brakuje im specjalistycznych kół z kolcami oraz odporności na mechaniczne uszkodzenia, jakie zapewniają wyłącznie kompaktory. Z mojego doświadczenia wynika, że użytkowanie nieodpowiednich maszyn podnosi koszty eksploatacyjne, zwiększa awaryjność i jest niezgodne z dobrymi praktykami branżowymi oraz wymaganiami norm takich jak PN-EN 15017. Na profesjonalnych składowiskach wymaga się stosowania urządzeń dedykowanych, ponieważ tylko wtedy można uzyskać odpowiedni efekt zagęszczenia i zachować bezpieczeństwo zarówno operatorów, jak i środowiska. Warto więc rozróżniać narzędzia typowo budowlane od specjalistycznych maszyn do gospodarki odpadami, bo to kluczowe dla prawidłowego funkcjonowania składowiska.