Właśnie o to chodziło – rzędna terenu w przekroju wykopowym wynosi 104,28 m. Dokładnie tak to się odczytuje z profilu podłużnego drogi, gdzie analizujemy różnice wysokości między projektowaną niweletą a istniejącym terenem. Moim zdaniem to chyba jeden z najważniejszych elementów przy projektowaniu dróg rolniczych – dobrze rozumieć, gdzie są wykopy, bo od tego zależy nie tylko prawidłowe wykonanie robót ziemnych, ale i późniejsze odwodnienie, stabilność skarp itd. Taka rzędna 104,28 m wskazuje, że na tym odcinku teren znajduje się wyżej niż niweleta drogi, więc musimy zaplanować wykop. Praktycznie zawsze przy projektowaniu warto sprawdzać, jakie są różnice pomiędzy rzędną projektowaną a rzędną terenu, bo od tego zależą roboty ziemne i późniejsze koszty budowy. W normach branżowych (np. WT-1 czy Rozporządzenie Ministra Infrastruktury) podkreśla się konieczność jednoznacznego określania rzędnych terenu w dokumentacji projektowej. Dzięki temu ekipa budowlana nie musi się zastanawiać, gdzie kopać, a gdzie nasypywać. Z mojego doświadczenia, precyzyjne odczytywanie tych wartości pozwala uniknąć nieporozumień na budowie, które mogą być kosztowne lub wręcz prowadzić do błędów konstrukcyjnych. Warto o tym pamiętać, szczególnie przy pracach ziemnych i wytyczaniu profili podłużnych.
Analizując profil podłużny drogi, bardzo łatwo popełnić błąd w interpretacji rzędnych, zwłaszcza gdy zestawia się wartości rzędnych projektowanych i rzędnych terenu. Wiele osób mylnie zakłada, że rzędna terenu to ta najniższa lub najwyższa wartość w kolumnie, przez co wskazuje błędny przekrój bądź myli się między poziomem projektowanym a rzeczywistym. Przekrój wykopowy – co do zasady – jest tam, gdzie niweleta przebiega poniżej istniejącego terenu i konieczne jest usunięcie nadmiaru gruntu. Najważniejsze jest prawidłowe odczytanie z tabeli i profilu, która rzędna w danej kolumnie dotyczy terenu, a która niwelety. W tym zadaniu, wartości 104,05 m, 103,77 m czy 103,15 m odpowiadają innym przekrojom lub wysokościom, które mogą dotyczyć niwelety albo błędnych miejsc profilu. Często spotyka się też sytuacje, że ktoś „na logikę” wybiera środkową wartość albo zaokrągla do pełnych metrów, a w praktyce inżynierskiej takie podejście prowadzi do poważnych pomyłek podczas prac ziemnych. Kluczowe jest, by zawsze dokładnie sprawdzać, czy analizowana wartość dotyczy konkretnego miejsca przekroju i właściwej liczby – tu jasno oznaczono w tabeli rzędne terenu w kolumnie 104,28 m dla przekroju wykopowego. Zwracam uwagę, że zgodnie z dobrą praktyką, w dokumentacji projektowej każda rzędna zawsze powinna być przypisana do konkretnego miejsca na trasie drogi oraz jednoznacznie opisana, by uniknąć takich właśnie nieporozumień. To jest podstawa nie tylko w projektowaniu, ale również później przy rozliczeniach robót i odbiorach inwestycji. Warto poświęcić chwilę na weryfikację tych danych – to się po prostu opłaca.