Skratki to rzeczywiście odpady powstające w oczyszczalniach ścieków – dokładnie podczas procesu mechanicznego oczyszczania. Są to różnego rodzaju większe zanieczyszczenia stałe, np. śmieci, resztki tekstyliów, patyki, fragmenty opakowań, które zatrzymywane są przez kraty lub sita już na początku ciągu technologicznego. Moim zdaniem mało kto zdaje sobie sprawę, ile potrafi się tego nazbierać – w dużych oczyszczalniach ilość skratek potrafi być naprawdę spora. Skratki trzeba potem odpowiednio zagospodarować, najczęściej są one odwadniane i przekazywane do unieszkodliwienia, np. na składowiska odpadów lub do spalarni. Z mojego doświadczenia wynika, że niewłaściwa gospodarka skratkami może prowadzić do różnego rodzaju awarii lub nawet groźnych zatorów, dlatego standardy branżowe (np. PN-EN 12255-1) jasno określają jak powinien wyglądać proces ich usuwania i dalszej obróbki. W firmach wodociągowych i komunalnych dużą wagę przykłada się do regularnego czyszczenia krat, bo to właśnie tam zatrzymuje się największa ilość „śmieci” przynoszonych przez ścieki. Generalnie jeśli chodzi o praktykę, to osoby pracujące w oczyszczalniach doskonale wiedzą, że skratki są pierwszym, najbardziej widocznym odpadem powstającym w tej branży.
W pytaniu chodziło o skratki, czyli bardzo charakterystyczny rodzaj odpadu związanego typowo z oczyszczalniami ścieków. Często jednak spotyka się błędne przekonanie, że są one produktem innych procesów wodnych lub budowlanych, bo przecież tam również pojawiają się jakieś odpady. Z regulacji cieków rzeczywiście powstają różne odpady, ale są to raczej muły, żwir czy resztki roślinności, a nie typowe skratki zatrzymywane przez kraty. Budowa i remonty dróg to zupełnie inna kategoria gospodarki odpadami; tam spotkasz gruz, asfalt, resztki ziemi i inne materiały budowlane, ale nie skratki w technicznym rozumieniu branży wod-kan. Demontaż stopni wodnych to z kolei proces, w którym najczęściej powstają duże elementy konstrukcyjne, beton czy metal, ale też typowe skratki nie mają z tym nic wspólnego. Myślę, że częsty błąd wynika z tego, że ludziom słowo „skratki” kojarzy się po prostu z czymś, co zostaje po jakiejś filtracji – a przecież nie każda filtracja oznacza proces oczyszczania ścieków. Branżowe standardy, takie jak normy PN-EN dotyczące oczyszczania ścieków, bardzo precyzyjnie klasyfikują skratki właśnie jako odpady powstające w oczyszczalniach. Praktyka pokazuje, że w innych sektorach wodnych odpady mają zupełnie inną specyfikę i są rozpatrywane osobno w kontekście ich powstawania i zagospodarowania. Warto rozróżniać te pojęcia, żeby uniknąć pomyłek i lepiej odnajdywać się w profesjonalnej terminologii gospodarki wodno-ściekowej.