Budowla stawowa widoczna na zdjęciach to klasyczny mnich, czyli specjalny rodzaj konstrukcji hydrotechnicznej stosowanej w gospodarce stawowej do precyzyjnego regulowania poziomu wody w stawie. Tego typu obiekty umożliwiają zarówno systematyczne podnoszenie, jak i obniżanie lustra wody w zależności od potrzeb technologicznych – na przykład podczas odłowu ryb, naprawy grobli czy oczyszczania dna. Moim zdaniem dobrze zaprojektowany mnich to absolutna podstawa prawidłowego funkcjonowania każdego stawu rybnego, bo pozwala unikać gwałtownych wahań poziomu wody, które są szkodliwe dla ryb. Stosuje się tutaj przesłony, tzw. zastawki, które można wyjmować lub wkładać w odpowiednich momentach, uzyskując bardzo płynną regulację. Z mojego doświadczenia wynika, że odpowiednia konserwacja oraz cykliczna kontrola uszczelnień zapobiega wyciekom i pozwala utrzymać pożądany poziom wody niemal przez cały sezon, co jest zgodne z dobrymi praktykami branżowymi. W nowoczesnych gospodarstwach, szczególnie tych certyfikowanych według standardów zrównoważonej akwakultury, regulacja stanu wody to nie tylko kwestia wydajności, ale i dobrostanu hodowanych gatunków oraz ochrony środowiska.
Budynki stawowe takie jak mnich bywają często mylone z innymi urządzeniami infrastruktury wodnej, co prowadzi do powielania pewnych nieścisłości w interpretacji ich funkcji. Przede wszystkim warto wyjaśnić, że te konstrukcje nie służą ani do żywienia, ani do odłowu ryb – to są czynności realizowane manualnie lub za pomocą innych urządzeń, na przykład sieci lub specjalnych karmideł automatycznych. Mnich w żaden sposób nie bierze udziału w procesie karmienia ryb, a jego rola przy odłowie ogranicza się jedynie do możliwości spuszczenia wody, ułatwiając dostęp do ryb, ale nie jest narzędziem odłowu samym w sobie. Często można też spotkać się z opinią, że takie budowle odpowiadają za napowietrzanie wody w stawie – to nieporozumienie. Napowietrzanie odbywa się poprzez urządzenia mechaniczne takie jak aeratory lub przez naturalny przepływ wody, natomiast mnich nie ma z tym procesem nic wspólnego, nie generuje przepływu w sposób, który realnie wpływa na rozpuszczalność tlenu. Jeśli chodzi o wytrącanie zawiesiny, to jest to zadanie realizowane w osadnikach lub specjalnych strefach filtracyjnych przy wlocie wody do stawu. Mnich nie został zaprojektowany z myślą o filtracji mechanicznej – jego główną funkcją jest właśnie precyzyjne sterowanie poziomem wody, zgodnie z wymogami technologicznymi hodowli i branżowymi standardami gospodarowania wodą w akwikultury. Przekonania, że taka budowla może pełnić inne wymienione funkcje, wynikają najczęściej z powierzchownego oglądu lub braku praktycznego doświadczenia w stawowej gospodarce rybackiej.