Kwalifikacja: BUD.22 - Organizacja i prowadzenie robót melioracyjnych

W ochronie przed powodzią często myli się pojęcia czynnych i biernych form zabezpieczeń. Czynna ochrona polega na możliwości aktywnego sterowania przepływem lub retencją wody w czasie rzeczywistym, dlatego niezwykle istotne są obiekty takie jak zbiorniki retencyjne, gdzie można regulować ilość zgromadzonej wody. Uregulowane koryta rzek, choć wpływają na zdolność przepływową i mogą nieco poprawiać bezpieczeństwo, to jednak są typowym przykładem działań biernych, bo nie da się aktywnie zwiększyć czy zmniejszyć przepływu przez sam fakt uregulowania koryta. Podobnie wały przeciwpowodziowe: ich rola to pasywna ochrona przed przelaniem wody na tereny zalewowe, ale nie mają one żadnej możliwości sterowania falą powodziową czy magazynowania nadmiaru wody. W praktyce, gdy fala kulminacyjna jest zbyt duża, wały mogą nawet ulec przerwaniu. Z kolei niesterowane poldery przepływowe to obszary, które zalewają się samoczynnie przy wysokim stanie wody, bez możliwości kontroli – czyli ich działanie jest bierne i opiera się na naturalnym rozlewaniu rzeki. W branżowych normach i praktyce, jak chociażby w dokumentach Ministerstwa Infrastruktury czy wytycznych dla projektantów gospodarki wodnej, wyróżnia się wyraźnie obiekty czynnej ochrony – i tam zawsze wymienia się zbiorniki retencyjne z możliwością sterowanego zrzutu. Z mojego doświadczenia wynika, że to naprawdę kluczowa różnica, bo tylko takie obiekty pozwalają na bieżąco reagować na zmieniające się zagrożenie powodziowe. Wybierając inne opcje, łatwo pomylić zabezpieczenie statyczne z dynamicznym, a to może prowadzić do poważnych błędów w planowaniu systemu ochrony przeciwpowodziowej.