Maszyna pokazana na zdjęciu to klasyczny spychacz gąsienicowy, który jest wykorzystywany głównie do rozplantowywania gruntu z wykopu. Z mojego doświadczenia wynika, że spychacze tego typu są niezastąpione, gdy trzeba szybko i sprawnie rozgarnąć duże ilości urobku na określonym terenie, na przykład właśnie podczas budowy kanałów o szerokości dna 2 metry. Ich szeroka lemiesz pozwala na równomierne rozprowadzanie ziemi, co jest bardzo ważne dla utrzymania odpowiedniego profilu dna i skarp kanału. Zgodnie z typowymi praktykami budowlanymi, po wykonaniu wykopu materiał wydobyty musi być odpowiednio rozprowadzony, aby umożliwić dalsze prace – i tutaj właśnie spychacz odgrywa główną rolę. Często nawet nie zdajemy sobie sprawy, jak bardzo od jakości rozplantowania gruntu zależy późniejsza stabilność skarp czy łatwość prowadzenia kolejnych etapów robót. W branży mówi się, że dobrze użyty spychacz potrafi skrócić czas prac ziemnych o kilkadziesiąt procent. Ważne też, by operator znał zasady rozprowadzania mas ziemnych, bo od tego zależy efektywność i bezpieczeństwo dalszych etapów budowy. Moim zdaniem, osoby pracujące przy robotach liniowych powinny świetnie znać możliwości i ograniczenia tego typu maszyn, bo to wpływa na całą logistykę placu budowy.
Częstym błędem jest utożsamianie funkcji spychacza z wykonywaniem wykopów, tymczasem w praktyce budowlanej maszyna ta nie służy bezpośrednio do wydobywania gruntu z podłoża, zwłaszcza w kontekście precyzyjnych, głębokich wykopów kanałowych – te zadania powierza się koparkom lub koparko-ładowarkom, które mają specjalistyczne łyżki do wybierania ziemi na określoną głębokość i szerokość. Humusowanie skarp, czyli rozkładanie warstwy żyznej ziemi na skarpach, to czynność wymagająca większej precyzji – zwykle stosuje się do tego lekkie maszyny lub prace ręczne, bo spychacz mógłby łatwo zniszczyć strukturę humusu i zniszczyć zieleń. Plantowanie dna i skarp to wyrównywanie powierzchni, ale jeśli mówimy o plantowaniu na małą skalę, to również zazwyczaj wybiera się sprzęt drobniejszy, np. równiarki czy niwelatory, bo one pozwalają na dokładniejsze kształtowanie profilu niż spychacz z dużym lemieszem. Odpowiedź, że spychacz służy do rozplantowania gruntu z wykopu, jest najbliższa prawdzie z punktu widzenia technologii robót ziemnych – to właśnie ta maszyna jest zaprojektowana do szybkiego przesuwania i rozgarniania mas ziemnych, zwłaszcza materiału wydobytego z wykopu, który trzeba logicznie rozłożyć na skarpach czy poboczach. Z mojego doświadczenia wynika, że mylenie tych funkcji wynika z pobieżnego oglądu maszyn budowlanych i niedostatecznej znajomości standardów branżowych, gdzie każda maszyna ma ściśle określone przeznaczenie i tylko wtedy praca przebiega sprawnie, gdy są one używane zgodnie z ich konstrukcją i przeznaczeniem. Warto zawsze analizować zadanie pod kątem efektywności i jakości, bo nieodpowiedni dobór sprzętu zazwyczaj wydłuża czas i prowadzi do niepotrzebnych kosztów.