Kwalifikacja: BUD.22 - Organizacja i prowadzenie robót melioracyjnych

Wiele osób myli pojęcia związane z budowlami wodnymi i ich wpływem na środowisko, co jest całkiem zrozumiałe, bo w branży wodno-melioracyjnej nazewnictwo potrafi być pokręcone. Tama podłużna oraz ostroga prostopadła to elementy, które wykorzystuje się raczej do regulacji nurtu czy ochrony brzegów, a nie do piętrzenia wody na dużą skalę, jak to robi zapora betonowa. Tama podłużna biegnie równolegle do brzegu i kieruje prąd rzeczny, ale ryby mogą ją raczej swobodnie omijać, bo nie tworzy dużej bariery poprzecznej. Ostrogi prostopadłe, czyli takie wystające konstrukcje z brzegu, mają na celu zmianę kierunku przepływu i zatrzymywanie rumowiska, ale nie blokują koryta na tyle, by konieczna była dla nich przepławka. Wał przeciwpowodziowy z kolei to typowa ochrona przeciwzalewowa – jego zadaniem jest powstrzymanie wody przed wylaniem się na tereny zalewowe. Nie oddziałuje on bezpośrednio na migracje ryb, bo nie przebiega w poprzek cieku, tylko wzdłuż rzeki. Typowym błędem jest mylenie każdej większej budowli przy rzece z zaporą, która faktycznie zatrzymuje wodę i tworzy przeszkodę ekologiczną. W rzeczywistości tylko takie konstrukcje, które całkowicie lub częściowo zamykają przepływ wody – jak zapory betonowe – wymagają budowy przepławek. Takie jest podejście zarówno w polskich przepisach, jak i w wytycznych międzynarodowych, np. tych zalecanych przez Komisję Europejską w ramach wdrażania Ramowej Dyrektywy Wodnej. Dobrze pamiętać, że w praktyce najwięcej problemów środowiskowych rodzi się wokół właśnie dużych zapór, a nie innych typów budowli wodnych.