Kwalifikacja: BUD.22 - Organizacja i prowadzenie robót melioracyjnych

W przypadku ochrony przeciwpowodziowej często pojawia się przekonanie, że praktycznie każde z rozwiązań – czy to poldery, kanały ulgi, czy suche zbiorniki – mocno zaburza środowisko dolin rzecznych. To tylko częściowo prawda. Poldery, czyli specjalne tereny zalewowe, są wręcz projektowane tak, żeby przyjąć wodę podczas powodzi i w ten sposób odciążyć główny nurt rzeki. No i co ważne, jeśli są sensownie zarządzane, potrafią zachować bioróżnorodność, bo okresowe zalewanie sprzyja rozwojowi mokradeł i występowaniu wielu gatunków. Kanały ulgi natomiast to sztuczne przekopy, które mają za zadanie odprowadzić nadmiar wody w sytuacjach kryzysowych – ich wpływ na środowisko jest stosunkowo niewielki, bo zwykle nie odcinają całych dolin od rzeki, a jedynie miejscowo zmieniają przepływ. Suche zbiorniki retencyjne z kolei najczęściej są puste przez większość roku i napełniają się tylko podczas wezbrań. Z moich obserwacji wynika, że nie tworzą one trwałego rozdziału między rzeką a doliną, więc nie prowadzą do zaniku mokradeł czy zarastania starorzeczy tak, jak robią to wały. Typowym błędem myślowym jest utożsamianie wszystkich inwestycji hydrotechnicznych z całkowitym zniszczeniem przyrody. Tymczasem to właśnie obwałowania – przez swój ciągły, liniowy charakter – blokują naturalne rozlewanie się rzek, czego skutkiem jest izolacja cennych siedlisk, obniżenie wód gruntowych i stopniowe zamienianie dawnych mokradeł w tereny suche. Standardy branżowe jednoznacznie podkreślają, że tylko w wyjątkowych sytuacjach powinno się stosować pełne obwałowania, a ich skutki należy minimalizować przez tzw. renaturyzację dolin. Praktyka pokazuje, że lepiej łączyć różne metody i zachować jak najwięcej łączności pomiędzy rzeką a doliną, bo przyroda na tym wygrywa, a ludzie są lepiej chronieni przed powodzią.