Opis adnotowany w bibliografii, czyli tzw. adnotacja bibliograficzna, to coś więcej niż zwykłe dane o książce. Oprócz standardowych informacji – autor, tytuł, rok wydania, miejsce, wydawnictwo, liczba stron, ISBN – zawiera też krótki komentarz, ocenę albo podsumowanie treści danej pozycji. Ten dodatkowy opis pozwala szybko zorientować się, czy dana książka faktycznie nam się przyda, czy temat jest ujęty szeroko czy raczej pobieżnie, albo czy przedstawia oryginalne ujęcie problemu. W przykładzie z KARPETA, Joanna widać od razu fragment podsumowania, który mówi, na czym autorka oparła poradnik i jak go skonstruowała. To jest właśnie sedno adnotacji bibliograficznej – nie tylko sucha metryczka, ale i praktyczny przewodnik dla przyszłych czytelników, studentów, naukowców. Moim zdaniem, jeśli ktoś pracuje z literaturą fachową, to takie opisy to złoto, bo oszczędzają czas i pomagają uniknąć nietrafionych wyborów. Adnotacje są szeroko stosowane w bibliotekoznawstwie, edukacji, podczas pisania prac dyplomowych czy przygotowywania zestawień literaturowych. Standardy APA czy MLA wręcz zalecają stosowanie adnotowanych opisów w określonych sytuacjach, szczególnie gdy mamy do czynienia z bardzo szeroką tematyką. W praktyce, gdy tworzysz bibliografię adnotowaną przykładowo do projektu czy prezentacji, najpierw podajesz pełny opis bibliograficzny, a potem, często po kropce lub myślniku, krótką notkę o zawartości, zaletach lub ograniczeniach danej publikacji. To bardzo podnosi wartość każdej pracy i pomaga innym korzystać z Twojej wiedzy.
Adnotowany opis bibliograficzny różni się od zwykłego tym, że zawiera nie tylko formalne dane o publikacji, ale też krótki komentarz, ocenę albo nawet streszczenie treści. W wybranych przez Ciebie przykładach opisy ograniczały się praktycznie do podstawowych elementów: autora, tytułu, wydania, danych wydawniczych, czasem dodatkowych informacji takich jak tłumacz czy seria wydawnicza, ewentualnie hasła przedmiotowe. Owszem, są to poprawne i pełne opisy bibliograficzne – nie można im niczego zarzucić pod względem zgodności z normami bibliograficznymi – jednak brakuje w nich tego, co stanowi sedno adnotacji. Opisy tego typu są najczęściej spotykane w katalogach bibliotecznych lub na liście literatury cytowanej. Typowym błędem jest mylenie adnotacji z tzw. hasłami przedmiotowymi lub notą o tłumaczeniu – te elementy pomagają sklasyfikować książkę, ale nie przekazują subiektywnej oceny ani nie podsumowują zawartości. W praktyce, kiedy przygotowujesz adnotowaną bibliografię, musisz pokusić się o własny krótki komentarz: możesz napisać, że książka jest przydatna dla osób początkujących, albo że autor przedstawia nowatorskie podejście do tematu. Takie opisy są szczególnie przydatne w edukacji, przy pisaniu prac dyplomowych czy naukowych, gdzie liczy się nie tylko fakt, że dana publikacja istnieje, ale również jej faktyczna wartość merytoryczna. Często osoby, które stawiają pierwsze kroki w pracy z literaturą, nie rozróżniają jeszcze, że adnotacja to coś zupełnie innego niż oficjalny opis katalogowy. Warto o tym pamiętać i za każdym razem dopytywać się, czy chodzi wyłącznie o dane formalne, czy również o subiektywną, krótką ocenę treści. To naprawdę zmienia sposób korzystania z literatury i ułatwia późniejsze poszukiwania.