Kwalifikacja: TLO.02 - Obsługa operacyjna portu lotniczego i współpraca ze służbami żeglugi powietrznej
Do zadań organu kontroli lotniska (TWR) należy zapewnienie służb
Odpowiedzi
Informacja zwrotna
Organ kontroli lotniska, zwany potocznie TWR (od angielskiego Tower), ma bardzo konkretne i jednocześnie kluczowe zadanie – zapewniać służbę kontroli lotniska. To właśnie TWR dba o bezpieczeństwo i płynność ruchu statków powietrznych na strefie manewrowej lotniska, czyli tam, gdzie startują, lądują i kołują samoloty. Kontrolerzy lotniska koordynują wszelkie operacje na pasach startowych, drogach kołowania i w bezpośrednim sąsiedztwie lotniska, przekazując pilotom instrukcje dotyczące startu, podejścia, lądowania czy nawet kolejności ruchu na ziemi. Praktycznym przykładem może być sytuacja, gdy kilka samolotów czeka na start – to właśnie TWR decyduje o tym, który samolot otrzyma pozwolenie jako pierwszy, dbając przy tym o odpowiedni odstęp i eliminując ryzyko incydentów. W lotnictwie cywilnym standardy ICAO (Międzynarodowej Organizacji Lotnictwa Cywilnego) wyraźnie określają, że służba kontroli lotniska to nie tylko zarządzanie ruchem samolotów, lecz także monitorowanie bezpieczeństwa osób i pojazdów przebywających na płycie lotniska. Z mojego doświadczenia wynika, że to od dobrej współpracy z TWR zależy nie tylko bezpieczeństwo ruchu lotniczego, ale też sprawność operacyjna całego lotniska – więc nie ma tu miejsca na błędne interpretacje. Reszta funkcji, takich jak informacja lotnicza czy obsługa techniczna, to zupełnie inne służby i role.
Pewnie, łatwo się pomylić, bo na lotnisku dzieje się naprawdę sporo i każdy zespół ma istotne zadania. Jednak organ kontroli lotniska, czyli TWR, nie zajmuje się ani służbą informacji lotniczej, ani obsługą techniczną lotniska, ani też żadnymi ogólnymi 'technikami'. W polskim systemie lotniczym – i tak samo na świecie – służba informacji lotniczej (AFIS albo FIS) to osobna komórka. Ich zadanie polega na przekazywaniu pilotom istotnych informacji na temat warunków pogodowych, ruchu w przestrzeni czy sytuacji awaryjnych, ale nie wydają poleceń dotyczących ruchu na strefie manewrowej lotniska. Z kolei obsługa techniczna lotniska, czyli ekipy dbające o stan pasów, oznakowania czy sprzętu, zupełnie nie wchodzi w zakres obowiązków TWR – to zaplecze techniczne, nie mające bezpośredniego wpływu na kontrolę ruchu lotniczego. Wreszcie określenie 'służby techniczne' jest bardzo ogólne i w zasadzie nie istnieje w formalnych przepisach lotniczych jako konkretne zadanie przypisane TWR. Typowym błędem jest mylenie kontroli lotniska z ogólnym zarządzaniem lotniskiem lub z funkcjami wsparcia, ale to naprawdę precyzyjnie rozdzielone kompetencje. Zwróć uwagę, że zgodnie z dokumentami ICAO i krajowymi instrukcjami operacyjnymi, tylko organ TWR może wydawać instrukcje dotyczące ruchu samolotów na ziemi i w bezpośredniej strefie lotniska. W praktyce oznacza to, że gdy potrzebna jest decyzja co do startu, lądowania, czy nawet kołowania do stanowiska – zawsze decyduje kontroler TWR. Pozostałe służby, choć ważne, zajmują się zupełnie innymi aspektami działalności lotniskowej. Moim zdaniem rozumienie tych różnic jest kluczowe, by dobrze radzić sobie w codziennych sytuacjach na lotnisku, zarówno w teorii jak i praktyce. Bez tej wiedzy łatwo się pogubić, kto za co odpowiada w dynamicznym środowisku lotniska.