Kwalifikacja: TLO.02 - Obsługa operacyjna portu lotniczego i współpraca ze służbami żeglugi powietrznej
Kategorie: Procedury operacyjne Bezpieczeństwo i ochrona
Dokumentem opisującym procedury działania podczas sytuacji zagrożenia w porcie lotniczym jest plan
Odpowiedzi
Informacja zwrotna
Dokument opisujący procedury działania podczas sytuacji zagrożenia w porcie lotniczym to właśnie plan działania w sytuacji zagrożenia. W praktyce lotniska przygotowują szczegółowe, kompleksowe opracowania określające, co należy zrobić w przypadku różnych niebezpieczeństw – chodzi o zagrożenia takie jak pożary, ataki terrorystyczne, katastrofy lotnicze czy nawet zagrożenia chemiczne. Według wytycznych międzynarodowych organizacji, jak ICAO (International Civil Aviation Organization) oraz lokalnych przepisów (np. ustawa Prawo Lotnicze w Polsce), porty lotnicze są zobowiązane do tworzenia i regularnego aktualizowania takich planów. Każdy pracownik portu lotniczego powinien wiedzieć, że plan działania w sytuacji zagrożenia opisuje szczegółowo układ ról, komunikację, procedury ewakuacji, podział zadań służb ratowniczych i kolejność czynności, a także sposób współpracy z innymi podmiotami – policją, strażą pożarną, służbami medycznymi. To nie jest tylko suchy dokument – on ma realne zastosowanie podczas ćwiczeń i rzeczywistych akcji. Moim zdaniem, dobrze zrobiony plan to podstawa bezpieczeństwa całego obiektu. Widziałem na szkoleniach, że potrafi on uratować życie, bo porządnie przygotowana załoga wie po prostu, co robić, zamiast marnować cenne sekundy na zastanawianie się. Chociaż brzmi to czasem trochę formalnie, w praktyce taki plan często ratuje port przed chaosem.
W porcie lotniczym podczas sytuacji kryzysowych kluczowe jest posiadanie dobrze opracowanego i wdrożonego planu, który precyzyjnie opisuje procedury oraz przypisuje zadania poszczególnym służbom. Wbrew pozorom, plan ewakuacji to jedynie część szerszego opracowania i skupia się przede wszystkim na sposobach oraz trasach opuszczania zagrożonego obszaru przez pracowników i pasażerów. To trochę za wąskie ujęcie – owszem, bardzo ważne, ale nie obejmuje całości postępowania w sytuacji zagrożenia. Określenie awaryjny albo działania w sytuacji awaryjnej często używane jest potocznie, lecz formalnie odnosi się raczej do nieprzewidzianych incydentów technicznych, które niekoniecznie są bezpośrednim zagrożeniem dla życia lub zdrowia (np. awaria zasilania, usterka sprzętu). W praktyce branżowej istnieje wyraźne rozróżnienie pomiędzy sytuacją awaryjną a sytuacją zagrożenia – ta druga kategoria uwzględnia również kwestie bezpieczeństwa publicznego, akty sabotażu czy zdarzenia o charakterze kryminalnym. Moim zdaniem, bardzo często popełnianym błędem jest stosowanie zamiennie tych pojęć, co prowadzi do nieporozumień podczas szkoleń i prawdziwych akcji. Właściwy dokument musi całościowo obejmować zarządzanie kryzysowe, koordynację wszystkich służb, komunikację ze służbami zewnętrznymi i zarządzanie ruchem na lotnisku. Branżowe dobre praktyki jasno mówią, że tylko kompleksowy plan działania w sytuacji zagrożenia zapewnia skuteczną ochronę ludzi i infrastruktury w razie poważnych zdarzeń. Bez takiego podejścia port lotniczy jest narażony na chaos i powielanie błędów. Z mojego doświadczenia wynika, że szczegółowość i aktualność takich planów to podstawa – a uproszczenie ich roli do działań awaryjnych lub samej ewakuacji jest po prostu niewystarczające.