Kwalifikacja: TLO.02 - Obsługa operacyjna portu lotniczego i współpraca ze służbami żeglugi powietrznej
Kategorie: Przestrzeń powietrzna i żegluga Meteorologia lotnicza
Lot wykonywany zgodnie z przepisami dla lotów z widocznością to
Odpowiedzi
Informacja zwrotna
Odpowiedź VFR (Visual Flight Rules) jest tutaj jak najbardziej trafiona. VFR oznacza lot wykonywany zgodnie z przepisami dla lotów z widocznością – czyli pilot prowadzi statek powietrzny bazując głównie na obserwacji terenu, przeszkód i innych statków powietrznych. Przepisy te określają minimalne warunki meteorologiczne, jakie muszą być spełnione, aby pilot mógł latać 'na oko', bez korzystania z nawigacji przyrządowej. Jest to bardzo popularny sposób latania, zwłaszcza w lotnictwie ogólnym czy rekreacyjnym. Na przykład, podczas typowego lotu szkoleniowego Cessną 152 czy 172, poruszamy się właśnie według zasad VFR – trzeba patrzeć przez okno, oceniać odległości, rozpoznawać punkty na ziemi. Z mojego doświadczenia, nawigacja wzrokowa wymaga dużej uwagi, bo pogoda bywa zdradliwa, a widzialność potrafi się gwałtownie pogorszyć. Dlatego znajomość przepisów VFR to podstawa – musisz wiedzieć, np. jak określić minimalne odległości od chmur czy minimalną widzialność w danej przestrzeni powietrznej. VFR jest mocno opisane w ICAO Annex 2 i krajowych przepisach lotniczych. Oczywiście, jeśli warunki pogorszą się poniżej minimów VFR, wymagane jest przejście na IFR albo przerwanie lotu. Swoją drogą, latanie VFR to taka trochę sztuka – trzeba cały czas analizować sytuację wokół siebie, umieć czytać krajobraz, rozumieć komunikaty ATC. Od tego zaczynają praktycznie wszyscy piloci, więc rozumienie tej zasady jest fundamentem bezpiecznego latania.
W lotnictwie bardzo łatwo się pomylić, bo skróty bywają do siebie podobne i czasem ich znaczenie się zaciera – szczególnie na początku nauki. IMC to skrót od Instrument Meteorological Conditions, czyli warunków meteorologicznych wymagających lotu według przyrządów. To nie jest tryb wykonywania lotu, tylko opis warunków atmosferycznych, w których widzialność lub odległość od chmur są niższe niż minima dla VFR. Latanie w IMC wymaga już uprawnień IFR i odpowiedniego wyposażenia. ILS natomiast (Instrument Landing System) to konkretne urządzenie nawigacyjne, które pomaga pilotom w precyzyjnym podejściu do lądowania według wskazań radiowych. To nie jest żaden tryb lotu, tylko system, który się wykorzystuje w lotach na IFR. IFR (Instrument Flight Rules) z kolei to zasady wykonywania lotów według przyrządów – piloci korzystają wtedy z instrumentów pokładowych, nie polegają na widoczności z kabiny. IFR jest używany głównie w lotnictwie komunikacyjnym, lotach na dużych wysokościach lub gdy warunki pogodowe uniemożliwiają lot VFR. Częsty błąd to utożsamianie wszystkich skrótów z rodzajami lotu, a trzeba zwracać uwagę na ich techniczne znaczenie. Zdarza się, że ktoś wybierze IMC, myśląc, że to tryb latania – w rzeczywistości jest to tylko określenie warunków pogodowych. Podobnie ILS – nie każdy system nawigacyjny to zaraz tryb prowadzenia lotu. Kluczowa praktyczna różnica polega na tym, czy pilot prowadzi statek powietrzny patrząc za okno (VFR), czy orientuje się wyłącznie na bazie instrumentów (IFR). W polskich i międzynarodowych przepisach ICAO jasno to rozgraniczono. Warto o tym pamiętać nie tylko podczas egzaminów, ale i w codziennych operacjach – właściwe użycie tych pojęć zwiększa bezpieczeństwo i ułatwia komunikację z kontrolą ruchu lotniczego.