Kwalifikacja: TLO.02 - Obsługa operacyjna portu lotniczego i współpraca ze służbami żeglugi powietrznej
Kategorie: Procedury operacyjne Służby lotniskowe
Trasę kołowania samolotu po lądowaniu na stanowisko postojowe wyznacza
Odpowiedzi
Informacja zwrotna
Kontroler ruchu lotniczego to właśnie ta osoba, która prowadzi samolot po drodze startowej i drogach kołowania do stanowiska postojowego. W praktyce, po wylądowaniu pilot odbiera instrukcje od wieży kontroli lotów, która zarządza ruchem naziemnym na lotnisku. To wszystko jest zgodne z procedurami ICAO i ogólnie przyjętymi międzynarodowymi standardami – bez kontroli i koordynacji przez służby ATC (Air Traffic Control) trudno byłoby zachować bezpieczeństwo, zwłaszcza na dużych, ruchliwych lotniskach. Kontrolerzy dokładnie monitorują sytuację na płycie lotniska, dbając, żeby samoloty i pojazdy nie wchodziły sobie w drogę. Moim zdaniem bardzo ciekawe jest to, że każda zmiana, nawet drobna korekta trasy kołowania, musi być zgłoszona i zatwierdzona przez kontrolera. Przypadki, gdy pilot „na własną rękę” zmienia trasę, praktycznie się nie zdarzają, bo bezpieczeństwo jest tu absolutnie najważniejsze. Z mojego punktu widzenia to wręcz fascynujące, jak bardzo precyzyjnie i sprawnie wszystko tam przebiega. Dobre praktyki na całym świecie wskazują, że tylko autoryzacja kontrolera zapewnia harmonijne i bezpieczne przemieszczanie się samolotów po powierzchni lotniska.
Wybierając inne odpowiedzi niż kontroler ruchu lotniczego, można łatwo ulec mylnemu przekonaniu, że osoby pełniące funkcje organizacyjne lub administracyjne na lotnisku mają bezpośredni wpływ na trasę kołowania samolotu. Dyspozytor lotniczy, choć odpowiada za rozkład lotów, planowanie slotów i czasami kontaktuje się z załogą w sprawach operacyjnych, w praktyce nie ma uprawnień do wydawania poleceń dotyczących ruchu naziemnego. Z mojego doświadczenia wynika, że dyspozytor raczej dba o ogólne aspekty logistyczne i planowanie, a nie o konkretne decyzje w zakresie ruchu na płycie lotniska. Koordynator rejsu pełni funkcję pomocniczą – ustala kwestie załadunku, odprawy pasażerów czy tankowania, ale nie ingeruje w precyzyjny kierunek przemieszczania się samolotu po lądowaniu. Tutaj często pojawia się taki błąd myślowy, że skoro koordynator jest blisko operacji naziemnych, to ma wpływ na całą trasę kołowania – to jednak zupełnie mylne założenie. Dyżurny operacyjny portu lotniczego, choć zna aktualną sytuację na lotnisku i często współpracuje ze służbami operacyjnymi, także nie wydaje instrukcji pilotom – jego rola polega głównie na koordynowaniu prac na płycie i informowaniu o ewentualnych zagrożeniach. Cała odpowiedzialność za przemieszczanie się statków powietrznych po drogach kołowania i pasach startowych leży wyłącznie po stronie kontrolera ruchu lotniczego. To właśnie on, korzystając z aktualnych danych o ruchu i warunkach na lotnisku, ustala kolejność, trasę i sposób przemieszczania się maszyn. Pomijanie tej roli i przekładanie jej na inne stanowiska jest dość powszechnym, ale poważnym nieporozumieniem. Przestrzeganie tej zasady jest kluczowe nie tylko dla bezpieczeństwa, ale też dla płynności całego ruchu w porcie lotniczym.