Kwalifikacja: TLO.02 - Obsługa operacyjna portu lotniczego i współpraca ze służbami żeglugi powietrznej
Kategorie: Procedury operacyjne Statki powietrzne i wyposażenie
Urządzenie zdolne do unoszenia się w atmosferze na skutek oddziaływania powietrza innego niż oddziaływanie powietrza odbitego od podłoża nazywa się
Odpowiedzi
Informacja zwrotna
To bardzo ważna definicja, zwłaszcza jeśli ktoś zamierza pracować w lotnictwie albo po prostu interesuje się techniką. Według przepisów lotniczych, w tym także międzynarodowych standardów ICAO, urządzenie unoszące się w atmosferze wskutek oddziaływania powietrza innego niż tylko odbicie od podłoża nazywa się właśnie statkiem powietrznym. To szerokie pojęcie – obejmuje nie tylko samoloty, ale także śmigłowce, balony, sterowce, szybowce czy wiropłaty. Statki powietrzne wykorzystują różne prawa fizyki, przede wszystkim prawo Bernoulliego, aby utrzymać się w powietrzu dzięki generowaniu siły nośnej przez skrzydła lub inne powierzchnie nośne. W praktyce statki powietrzne mają zastosowanie niemal wszędzie – w transporcie pasażerskim, ratownictwie, wojsku, a nawet w rolnictwie czy badaniach naukowych. Warto zauważyć, że drony, które stają się coraz bardziej popularne, jeśli spełniają warunki definicji (czyli są zdolne do unoszenia się w powietrzu właśnie w ten sposób), też zaliczają się do statków powietrznych. Moim zdaniem, znajomość tych podstawowych pojęć bardzo pomaga zrozumieć, jak funkcjonuje cały świat lotnictwa i jak prawo je reguluje. No i łatwiej wtedy nie pogubić się wśród różnych typów maszyn czy przepisów.
Prawdą jest, że technika lotnicza korzysta z wielu nazw, które bywają do siebie podobne i łatwo je pomylić. Często myli się pojęcia szczegółowe, takie jak wiropłat czy dron, z ogólniejszym określeniem statku powietrznego. Wiropłat to pojazd latający, którego głównym urządzeniem nośnym jest wirnik – typowym przykładem jest śmigłowiec, ale wiropłaty to także np. autogiry. Jednak wiropłaty to tylko jedna z wielu grup statków powietrznych, czyli nie jest to pojęcie najszersze. Z drugiej strony, dron to potoczne określenie bezzałogowego statku powietrznego, ale sama nazwa „dron” nie opisuje mechanizmu unoszenia się – drony mogą być zarówno klasy samolotów, śmigłowców jak i innych konstrukcji. To raczej kwestia sposobu sterowania niż zasady lotu. Natomiast wahadłowiec to bardzo specyficzny pojazd – chodzi zazwyczaj o prom kosmiczny, który w atmosferze działa jak szybowiec, ale jego głównym przeznaczeniem jest lot poza atmosferą ziemską. Z mojego punktu widzenia, najczęstszy błąd to zamienianie pojęć szczegółowych z ogólnymi – praktyka pokazuje, że bez zrozumienia podstawowej terminologii łatwo się pogubić. W polskim prawie lotniczym i w dokumentach ICAO wyraźnie określa się, że statek powietrzny to każde urządzenie zdolne do lotu w atmosferze na bazie siły nośnej powstałej innymi sposobami niż odbicie od ziemi. Z tego wynika, że tylko „statek powietrzny” spełnia tę ogólną definicję. Dlatego warto zawsze sprawdzać, czy używane pojęcie jest na pewno tym, o które chodzi w danym kontekście technicznym.