Kwalifikacja: TLO.02 - Obsługa operacyjna portu lotniczego i współpraca ze służbami żeglugi powietrznej
Wskazania wysokościomierza barometrycznego, znajdującego się na wyposażeniu statku powietrznego opierają się na pomiarze
Odpowiedzi
Informacja zwrotna
Wysokościomierz barometryczny to jedno z podstawowych narzędzi pokładowych w lotnictwie i praktycznie żaden pilot nie wyobraża sobie bez niego bezpiecznego lotu. Jego działanie opiera się na pomiarze ciśnienia atmosferycznego – im wyżej się znajdujemy, tym ciśnienie powietrza spada. Urządzenie wychwytuje tę zmianę i przelicza ją, korzystając ze standardowej atmosfery międzynarodowej (ISA), na wskazanie wysokości nad poziomem morza. To właśnie dlatego wysokościomierze wymagają ustawienia odpowiedniego ciśnienia odniesienia (QNH, QFE lub 1013,25 hPa), żeby odczyty były zgodne rzeczywistą sytuacją w danym rejonie i czasie. Barometryczne wysokościomierze są niezastąpione w klasycznej nawigacji i to ich wskazania wykorzystują piloci podczas lotów VFR i IFR, czy to podczas podejścia do lądowania, czy podczas przelotów na ustalonych pułapach. Warto pamiętać, że systemy oparte na ciśnieniu są podatne na zmiany pogodowe, dlatego pilot musi regularnie aktualizować ciśnienie ustawione na wysokościomierzu – inaczej może dojść do niebezpiecznych błędów wysokości. Moim zdaniem, umiejętne korzystanie z wysokościomierza barometrycznego to podstawa profesjonalizmu w powietrzu i naprawdę nie jest to wiedza oderwana od praktyki.
Wysokościomierz barometryczny jest urządzeniem, które z technicznego punktu widzenia nie korzysta ani z pomiarów fal radiowych, ani z gęstości powietrza, ani tym bardziej z informacji o ilości paliwa w statku powietrznym. Pierwszy często spotykany błąd to przekonanie, że wysokościomierze opierają się na technologiach radiowych, tak jak wysokościomierze radarowe – to zupełnie inna kategoria przyrządów, stosowana głównie do pomiarów wysokości bezwzględnej nad terenem, szczególnie blisko ziemi. Wysokościomierz barometryczny, w przeciwieństwie do radarowego, mierzy ciśnienie atmosferyczne, a nie odbicie fal radiowych od powierzchni. Kolejny mit to wiara w pomiar gęstości powietrza – rzeczywiście, gęstość wpływa na lot i osiągi statku powietrznego, ale wysokościomierz nie mierzy jej bezpośrednio; gęstość powietrza zależy od temperatury, ciśnienia i wilgotności, lecz sam instrument bazuje tylko na ciśnieniu. Trudno uwierzyć, ale niektórzy kojarzą wskazania przyrządów pokładowych z poziomem paliwa – to już zupełnie odrębne systemy i nie mają żadnego powiązania z wysokościomierzem barometrycznym. Moim zdaniem, takie błędne założenia często wynikają z mylenia pojęć lub nieznajomości podstaw działania przyrządów lotniczych. Dobra praktyka wymaga, by rozróżniać, które czujniki odpowiadają za jakie wskazania i znać mechanizm działania każdego z nich. Wysokościomierz barometryczny jest skonstruowany wokół pomiaru ciśnienia powietrza – warto to sobie mocno zapamiętać, bo to baza do dalszego rozwoju w lotnictwie.