Kwalifikacja: TLO.02 - Obsługa operacyjna portu lotniczego i współpraca ze służbami żeglugi powietrznej
Kategorie: Procedury operacyjne Służby lotniskowe Przestrzeń powietrzna i żegluga
Zadaniem Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej jest zapewnienie służb ruchu lotniczego (ATS), służb informacji powietrznej (FIS), zarządzanie przepływem ruchu lotniczego (ATFM) oraz
Odpowiedzi
Informacja zwrotna
Polska Agencja Żeglugi Powietrznej (PAŻP) faktycznie odpowiada za zarządzanie przestrzenią powietrzną, czyli ASM (Airspace Management). To bardzo istotny element całego systemu zarządzania ruchem lotniczym, szczególnie w krajach o dużym natężeniu lotów – a Polska jest właśnie jednym z takich krajów. ASM polega na optymalnym przydzielaniu, organizowaniu i kontrolowaniu wykorzystywania przestrzeni powietrznej przez różne typy ruchu lotniczego: cywilny, wojskowy, a nawet specjalny (np. loty ratunkowe czy medyczne). Moim zdaniem dobrze wiedzieć, że PAŻP w praktyce współpracuje na bieżąco z wojskiem oraz innymi służbami, żeby te wszystkie operacje były bezpieczne i płynne. Przestrzeń powietrzna jest podzielona na różne klasy i sektory, a zarządzenie nią to nie tylko przestawianie kresek na mapie – chodzi o to, by minimalizować opóźnienia, zwiększać pojemność i, oczywiście, zachować najwyższy poziom bezpieczeństwa. Branżowe standardy, takie jak zalecenia ICAO (International Civil Aviation Organization) oraz europejskie regulacje Eurocontrol, jasno podkreślają rolę krajowych agencji w zarządzaniu przestrzenią. Bez sprawnego ASM nie byłoby możliwe efektywne wykorzystanie nieba nad Polską, zwłaszcza w godzinach szczytu czy podczas dużych wydarzeń lotniczych. Z mojego punktu widzenia to właśnie ten aspekt odróżnia PAŻP od innych podmiotów, które zajmują się np. infrastrukturą naziemną czy meteorologią, ale nie mają wpływu na strukturę przestrzeni czy jej dynamiczne zarządzanie.
Analizując zadania Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej, można łatwo się pomylić, bo w branży lotniczej wiele instytucji działa na styku podobnych kompetencji. Zacznijmy od lotnisk certyfikowanych – ich obsługą, eksploatacją oraz kwestie certyfikacji i zarządzania zajmują się odrębne podmioty, najczęściej zarządcy portów lotniczych oraz Urząd Lotnictwa Cywilnego. PAŻP nie prowadzi lotnisk, nie zarządza ich działalnością codzienną ani nie odpowiada za certyfikacje – ich rola dotyczy wyłącznie tego, co dzieje się w powietrzu, nad i wokół lotnisk, w zakresie służb ruchu lotniczego. Jeśli chodzi o zdatność statków powietrznych, to temat typowo techniczny i podlega on nadzorowi Urzędu Lotnictwa Cywilnego lub właściwych organów technicznych, a nie PAŻP. Z mojego doświadczenia wynika, że często myli się organ zapewniający ruch lotniczy z tymi, które odpowiadają za dopuszczanie samolotów do eksploatacji – ale to zupełnie inne działy. Lotniskowa stacja meteorologiczna to z kolei domena służb meteorologicznych, w Polsce np. Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej (IMGW), a PAŻP jedynie korzysta z tych danych dla zapewnienia bezpieczeństwa operacji lotniczych. Typowym błędem jest utożsamianie PAŻP z zarządcą infrastruktury naziemnej czy operatorem systemów pogodowych – tymczasem jej zadania koncentrują się na ruchu powietrznym i zarządzaniu przestrzenią powietrzną (ASM), zgodnie z wytycznymi ICAO oraz Eurocontrol. To zarządzanie pozwala na sprawne i bezpieczne prowadzenie wszystkich operacji lotniczych, zarówno cywilnych, jak i wojskowych, i wymaga ciągłej współpracy na poziomie krajowym i międzynarodowym. Z mojej perspektywy, najważniejsze jest rozróżnienie, kto za co odpowiada w tym skomplikowanym systemie, żeby unikać właśnie takich pomyłek przy rozwiązywaniu testów czy w praktyce zawodowej.