Kwalifikacja: TLO.02 - Obsługa operacyjna portu lotniczego i współpraca ze służbami żeglugi powietrznej
Kategorie: Procedury operacyjne Meteorologia lotnicza Dokumentacja i informacje lotnicze
Zanieczyszczenie na drodze startowej wywołane opadem śniegu publikowane jest w
Odpowiedzi
Informacja zwrotna
SNOWTAM to specjalny rodzaj depeszy służący do informowania o aktualnych warunkach na drogach startowych, szczególnie w kontekście zanieczyszczeń wywołanych opadem śniegu, lodem, szronem czy błotem pośniegowym. To komunikat międzynarodowy, zgodny z wytycznymi ICAO oraz EASA, stosowany we wszystkich portach lotniczych, w których takie zagrożenia mogą wystąpić. Moim zdaniem to jedno z kluczowych narzędzi bezpieczeństwa w lotnictwie, bo daje pilotom i służbom operacyjnym bardzo konkretne, aktualne dane o stanie powierzchni pasa, jak np. grubość warstwy śniegu, typ zanieczyszczenia, czy skuteczność hamowania. W praktyce SNOWTAM jest wydawany bardzo szybko po zaobserwowaniu zmiany warunków – czasem w kilkanaście minut od opadu, co pozwala na podjęcie właściwych decyzji operacyjnych. Bez tych informacji lądowanie lub start w trudnych warunkach byłby zdecydowanie bardziej ryzykowny. Co ciekawe, SNOWTAM jest ustandaryzowany, więc pilot w dowolnym kraju otrzyma te dane w identycznym formacie – to ogromne ułatwienie. Z mojego doświadczenia, korzystanie ze SNOWTAM podczas zimy to podstawa – pozwala uniknąć nieprzyjemnych sytuacji i zwiększa świadomość zagrożeń związanych z poślizgiem czy nierówną powierzchnią pasa. Warto zapamiętać, że to jedyny oficjalny dokument, który precyzyjnie opisuje śnieg, lód i podobne zjawiska na drodze startowej tuż przed startem lub lądowaniem.
W branży lotniczej bardzo łatwo pomylić źródła informacji o warunkach panujących na lotnisku, ale trzeba rozróżniać ich przeznaczenie. AIP POLSKA to Aeronautical Information Publication, czyli zbiór stałych informacji, takich jak lokalizacja lotnisk, procedury podejścia, minimalne wysokości czy ogólne dane o infrastrukturze. Nie służy jednak do publikowania dynamicznych, zmieniających się warunków na nawierzchniach, jak właśnie śnieg na drodze startowej. Podobnie depesza METAR, choć dostarcza bieżącej prognozy pogody na lotnisku, to jednak nie zawiera szczegółowych danych o stanie powierzchni pasa – jej zadaniem jest informowanie o zjawiskach pogodowych ogólnie, ewentualnie o obecności zjawisk wyraźnie wpływających na widzialność czy bezpieczeństwo lotów, ale nie o grubości warstwy śniegu czy skuteczności hamowania. Publikacje AIRAC natomiast dotyczą cyklicznych, stałych zmian w organizacji przestrzeni powietrznej, procedur, tras czy wyposażenia lotnisk – one w ogóle nie obejmują kwestii warunków na pasie, bo do tego służą komunikaty NOTAM lub specjalistyczne SNOWTAM, które są po prostu dedykowane takim nagłym zmianom. W praktyce, jeśli pilot chce wiedzieć, czy może bezpiecznie lądować na zaśnieżonym pasie, nie sięga do AIP, METAR czy AIRAC, tylko właśnie do SNOWTAM. Typowym błędem jest założenie, że każda bieżąca informacja o pogodzie czy lotnisku jest w METARze lub AIP, ale w rzeczywistości ICAO precyzyjnie rozdziela te informacje, żeby uniknąć nieporozumień. Wiedza o tych różnicach pozwala na lepsze przygotowanie do operacji lotniczych, zwłaszcza w trudnych warunkach zimowych, i chroni przed błędami operacyjnymi.