Kwalifikacja: TLO.02 - Obsługa operacyjna portu lotniczego i współpraca ze służbami żeglugi powietrznej
Zarządzanie przestrzenią powietrzną, przepływem ruchu lotniczego oraz zapewnienie służb ruchu lotniczego są zadaniem
Odpowiedzi
Informacja zwrotna
Polska Agencja Żeglugi Powietrznej (PAŻP) to podmiot, który faktycznie odpowiada za zarządzanie przestrzenią powietrzną, przepływem ruchu lotniczego oraz za zapewnienie służb ruchu lotniczego w Polsce. Tak to funkcjonuje praktycznie w całej Europie, bo każda większa przestrzeń powietrzna ma swojego tzw. "air navigation service provider" – i u nas właśnie PAŻP pełni tę rolę. Agencja ta działa zgodnie z międzynarodowymi standardami ICAO (Organizacja Międzynarodowego Lotnictwa Cywilnego) oraz przepisami UE regulującymi jednolitą europejską przestrzeń powietrzną. Pracownicy PAŻP to głównie kontrolerzy ruchu lotniczego, którzy kierują samolotami podczas startów, lądowań, przelotów i podejść do lądowania – to naprawdę odpowiedzialna robota, wymagająca skupienia i ogromnej wiedzy. PAŻP zarządza nie tylko tzw. kontrolą obszaru (ACC), ale także wieżami kontroli lotnisk (TWR) i podejściem (APP). Przykład z życia: podczas intensywnego sezonu wakacyjnego to właśnie dzięki PAŻP setki samolotów dziennie mogą bezpiecznie przelatywać nad Polską, lądować i startować bez konfliktów w ruchu. Co ciekawe, Polska Agencja Żeglugi Powietrznej wdraża też nowoczesne systemy zarządzania ruchem, oparte o dane radarowe i satelitarne — moim zdaniem to jeden z ciekawszych przykładów cyfryzacji transportu w praktyce. To właśnie takie instytucje zapewniają, że lotnictwo cywilne funkcjonuje płynnie i bezpiecznie.
Wiele osób myli różne instytucje lotnicze w Polsce, ale w praktyce ich kompetencje są dość jasno rozdzielone. Departament Lotnisk w Ministerstwie Infrastruktury zajmuje się głównie sprawami regulacyjnymi i nadzorem nad infrastrukturą lotniskową – nie zarządza jednak ruchem w powietrzu ani nie koordynuje przepływu lotniczego. Związek Regionalnych Portów Lotniczych to raczej organizacja skupiająca zarządców lotnisk regionalnych, która działa bardziej na zasadzie wsparcia, wymiany doświadczeń czy lobbowania interesów portów lotniczych, ale nie wchodzi w kompetencje zarządzania przestrzenią powietrzną. Państwowa Komisja Badania Wypadków Lotniczych z kolei zajmuje się analizą i wyjaśnianiem przyczyn zdarzeń lotniczych, czyli działa już po fakcie – ich praca jest kluczowa dla bezpieczeństwa, ale nie dotyczy bezpośredniego kierowania ruchem czy zarządzania przestrzenią. Typowym błędem jest utożsamianie służb administracyjnych lub śledczych z faktycznym operacyjnym zarządzaniem ruchem. Tak naprawdę tylko specjalnie powołana do tego agencja, jak Polska Agencja Żeglugi Powietrznej, ma niezbędne systemy, uprawnienia i personel do bieżącego organizowania ruchu w powietrzu – to tam pracują kontrolerzy i tam znajduje się centrum decyzyjne, jeśli chodzi o przepływ setek samolotów dziennie. Dobre zrozumienie tej struktury pozwala uniknąć zamieszania, które często pojawia się przy rozwiązywaniu zagadnień z zakresu zarządzania lotnictwem. Z mojego doświadczenia wynika, że praktyczne rozróżnienie tych instytucji pomaga nie tylko w nauce, ale też przy późniejszej pracy w branży, bo pozwala szybko skierować właściwe pytania do odpowiednich osób lub urzędów.