Silnik cieplny to urządzenie, które przekształca energię cieplną w energię mechaniczną poprzez procesy termodynamiczne. Działa on na zasadzie rozprężania i sprężania gazu, który odbiera ciepło z jednego źródła i oddaje je do innego, co skutkuje wykonaniem pracy mechanicznej. Przykładem może być silnik spalinowy w samochodzie, który przekształca energię chemiczną zawartą w paliwie, a następnie energię cieplną ze spalania na energię mechaniczną, napędzając pojazd. Silniki cieplne są szeroko stosowane w przemyśle, na przykład w turbinach parowych, które napędzają generatory prądu. Zgodnie z zasadami termodynamiki, silniki cieplne działają w oparciu o cykle, takie jak cykl Carnota czy cykl Otto, które optymalizują przekształcanie energii i minimalizują straty. Dobre praktyki w projektowaniu takich silników skupiają się na zwiększaniu sprawności oraz redukcji emisji zanieczyszczeń, co jest kluczowe w kontekście zmian klimatycznych.
Pompa ciepła, wentylator oraz sprężarka to urządzenia, które, choć związane z energią cieplną, nie przekształcają jej bezpośrednio w energię mechaniczną w taki sposób jak silnik cieplny. Pompa ciepła działa na zasadzie transportu ciepła z jednego miejsca do drugiego, wykorzystując do tego energię elektryczną. Jej celem jest przeniesienie ciepła, a nie wytwarzanie pracy mechanicznej. Wentylator z kolei jest urządzeniem, które przemieszcza powietrze, ale nie zmienia formy energii cieplnej na mechaniczną - jego działanie opiera się na zastosowaniu silnika elektrycznego, który napędza wirnik. Sprężarka, mimo że przetwarza gazy, wytwarza ciśnienie poprzez sprężanie, a nie konwertuje energię cieplną na mechaniczną. Często mylnie zakłada się, że te urządzenia mogą być używane zamiennie z silnikiem cieplnym, jednak ich role i zastosowania są różne. Prawidłowe zrozumienie funkcji tych urządzeń jest kluczowe dla efektywnego wykorzystania energii i projektowania systemów energetycznych. Dobrą praktyką w projektowaniu instalacji grzewczych czy chłodniczych jest umiejętność rozróżnienia między tymi urządzeniami oraz ich odpowiednie zastosowanie w oparciu o konkretne potrzeby energetyczne.