Hartowanie to proces obróbki cieplnej stopów żelaza, który polega na nagrzewaniu materiału do wysokiej temperatury, a następnie szybkim schłodzeniu, najczęściej w wodzie lub oleju. Podczas szybkiego schłodzenia następuje przemiana austenitu w martenzyt, co prowadzi do znacznego wzrostu twardości stopu. Proces ten jest kluczowy w produkcji narzędzi skrawających, w których twardość materiału jest kluczowym parametrem wpływającym na trwałość i wydajność. Hartowane materiały charakteryzują się także wyższą odpornością na zużycie, co jest istotne w zastosowaniach przemysłowych, takich jak produkcja elementów maszyn czy narzędzi. Dobre praktyki w hartowaniu obejmują odpowiedni dobór temperatury nagrzewania oraz optymalizację czasu schłodzenia, co pozwala na uzyskanie pożądanych właściwości mechanicznych i minimalizację ryzyka pękania materiału podczas obróbki. W kontekście standardów przemysłowych, proces hartowania jest szeroko opisany w normach takich jak PN-EN 10083, które określają wymagania dotyczące właściwości stali konstrukcyjnej.
Wyżarzanie to proces obróbki cieplnej, którego celem jest zmiękczenie materiału, usunięcie naprężeń wewnętrznych oraz poprawa plastyczności, a nie zwiększenie twardości. W przeciwieństwie do hartowania, wyżarzanie polega na nagrzewaniu stali do temperatury poniżej punktu eutektycznego, a następnie powolnym schładzaniu. W kontekście zastosowań przemysłowych, wyżarzanie jest często stosowane w produkcji elementów, które mają być poddane dalszej obróbce mechanicznej, ponieważ pozwala na łatwiejszą obróbkę w stanie zmiękczonym. Odpuszczanie jest procesem, który następuje po hartowaniu i ma na celu złagodzenie naprężeń oraz poprawę udarności stali, co oznacza, że nie może być uznawane za proces zwiększający twardość. Przesycanie z kolei odnosi się do procesu, w którym stop jest poddawany odpowiednio wysokiej temperaturze w celu rozpuszczenia węgla, co zwiększa jego twardość, ale nie jest to proces w pełni związany z nagrzewaniem i szybkim schłodzeniem. Kluczowe jest zrozumienie różnicy między tymi procesami oraz ich zastosowaniem w przemyśle, gdyż błędne przypisanie funkcji procesów obróbczych może prowadzić do nieodpowiednich wyników i uszkodzeń materiałów podczas produkcji.