Rysunek schematyczny jest graficzną reprezentacją działania urządzenia, która skupia się na ukazaniu najważniejszych elementów oraz ich wzajemnych powiązań, pomijając szczegóły estetyczne. Schematy te są niezwykle pomocne w inżynierii i projektowaniu, ponieważ umożliwiają zrozumienie zasad działania systemów bez konieczności zapoznawania się z ich złożonymi aspektami. Przykłady zastosowania schematów to rysunki przedstawiające obwody elektryczne, które ilustrują, jak poszczególne komponenty, takie jak rezystory, kondensatory i diody, są ze sobą połączone. W praktyce, schematy są często wykorzystywane w dokumentacji technicznej, gdzie służą jako narzędzie komunikacji między inżynierami, technikami i innymi interesariuszami. Zgodnie z normami, takimi jak ISO 7000, schematyczne rysunki powinny być czytelne i zrozumiałe, co sprawia, że są nieocenione w procesie projektowania oraz w trakcie konserwacji urządzeń.
Rysunki montażowe, złożeniowe i wykonawcze różnią się od schematycznych pod względem celu i szczegółowości. Rysunek montażowy przedstawia sposób, w jaki poszczególne elementy są składane w całość, często z uwzględnieniem sekwencji działań potrzebnych do ich połączenia. Błędem jest myślenie, że rysunek montażowy może zastąpić schematyczny; podczas gdy montażowy koncentruje się na procesie, schematyczny skupia się na funkcjonowaniu i interakcji elementów. Z kolei rysunek złożeniowy ukazuje wszystkie elementy składające się na dany system, ale niekoniecznie pokazuje ich działanie – raczej jest to widok kompletny, a nie analityczny. Rysunki wykonawcze z kolei są najbardziej szczegółowe, dostarczając informacje dotyczące wymiarów oraz materiałów, które mają być użyte. W sytuacjach, gdy wymagana jest analiza działania systemu, schematyczny rysunek jest kluczowy, ponieważ umożliwia zrozumienie zasady działania, co jest fundamentalne dla inżynierów i projektantów. Ignorowanie tej różnicy może prowadzić do nieporozumień w projektowaniu oraz trudności w realizacji projektów.