Kwalifikacja: TWO.07 - Pełnienie wachty morskiej i portowej

W nawigacji bardzo często spotyka się sytuacje, w których błędne obliczenia mogą prowadzić do poważnych konsekwencji praktycznych. W tym zadaniu najczęstszy błąd to nieuwzględnianie geometrii ruchu statku w odniesieniu do ustalonego kursu drogi. Gdy patrzy się na trasę statku, który płynie pod kątem 30° do kierunku odniesienia, łatwo można ulec wrażeniu, że zboczenie będzie równe całkowitej przebytej drodze (czyli 12 mil morskich). To typowa pułapka – mylenie drogi odcinkowej (czyli długości całkowitej przebytej przez statek) z rzeczywistym odchyleniem bocznym, czyli zboczeniem nawigacyjnym. Niektórzy mogą też pomyśleć, że skoro kurs wynosi 30°, to jakoś trzeba ten kąt przemnożyć, na przykład przez 2, i wtedy z 12 Mm powstaje 24 Mm – niestety to zupełnie nie ta matematyka. Z kolei wybór 18 Mm sugeruje próbę arbitralnego przyjęcia wartości „pośredniej”, ale w żeglarstwie nie ma miejsca na zgadywanie. Solidne obliczenia opierają się tutaj o funkcję trygonometryczną – sinus kąta odchylenia, bo to on wskazuje, jaka część ruchu statku jest odłożona prostopadle do kursu odniesienia. Według dobrych praktyk branżowych oraz norm szkoleniowych, zawsze należy stosować wzór Δl = droga × sin(odchylenia), co w tym przypadku daje Δl = 12 × sin(30°) = 6 mil morskich. Z własnego doświadczenia wiem, że wielu początkujących nawigatorów ignoruje sinusy i próbuje rozwiązywać takie zadania „na oko” albo intuicyjnie. Niestety, to prowadzi do poważnych błędów przy rzeczywistej nawigacji, zwłaszcza w trudnych warunkach lub w pobliżu przeszkód. Stąd ważne jest, żeby zawsze sprawdzać, jak faktycznie działa geometria ruchu statku na mapie i nie polegać tylko na pierwszym wrażeniu czy prostych skojarzeniach liczbowych.