Celem Państwowego Monitoringu Środowiska jest gromadzenie, przetwarzanie i rozpowszechnianie informacji o stanie środowiska, co jest kluczowe dla skutecznego zarządzania i ochrony zasobów naturalnych. Monitorowanie środowiska polega na systematycznym zbieraniu danych dotyczących jakości powietrza, wody, gleby oraz bioróżnorodności. Przykładami zastosowania tych informacji są raporty o stanie środowiska, które są podstawą do podejmowania decyzji politycznych oraz działań legislacyjnych mających na celu ochronę środowiska. Dobre praktyki w zakresie monitorowania środowiska obejmują stosowanie standardów takich jak ISO 14001, które przyczyniają się do lepszego zarządzania środowiskowego w organizacjach. Dodatkowo, dane z monitoringu są wykorzystywane w planowaniu przestrzennym, co pozwala na identyfikację obszarów wymagających szczególnej ochrony lub rewitalizacji. To podejście sprzyja zrównoważonemu rozwojowi, umożliwiając równoczesne dbanie o ekosystemy oraz potrzeby społeczności lokalnych.
Wybór odpowiedzi dotyczącej pozyskiwania funduszy z UE na rzecz ochrony środowiska jest zwodniczy, ponieważ skupia się jedynie na aspekcie finansowym, a nie na kluczowych celach monitoringu. Z kolei stwierdzenie dotyczące kontroli przestrzegania przepisów higieny środowiska sugeruje, iż monitoring koncentruje się głównie na aspektach prawnych, co jest tylko częścią jego funkcji. Głównym zadaniem monitorowania jest bowiem dostarczanie informacji i danych, które są niezbędne do realizacji odpowiednich polityk i działań ochronnych, a nie sama kontrola przestrzegania norm. Likwidowanie poważnych awarii w środowisku również nie jest bezpośrednio związane z celem monitoringu. Choć reakcja na awarie jest istotna, to monitoring przede wszystkim ma na celu prewencję i dostarczanie informacji o potencjalnych zagrożeniach, zanim do nich dojdzie. Typowe błędy myślowe, które prowadzą do takich niepoprawnych wniosków, polegają na myleniu funkcji monitoringu z działaniami interwencyjnymi, co może skutkować niewłaściwym postrzeganiem roli, jaką monitoring odgrywa w ochronie środowiska. Efektywne podejście do ochrony środowiska wymaga zrozumienia, że bez rzetelnych danych nie można skutecznie planować działań ochronnych ani podejmować informowanych decyzji.