Kwalifikacja: CHM.05 - Ocena stanu środowiska, planowanie i realizacja zadań w ochronie środowiska
Zawód: Technik ochrony środowiska
Jak powinna wyglądać poprawna hierarchia działań związanych z gospodarką odpadami?
Odpowiedzi
Informacja zwrotna
Hierarchia postępowania z odpadami jest dość istotna, bo pokazuje, jak powinniśmy podchodzić do zarządzania nimi, żeby mniej szkodzić środowisku. Najważniejszy jest pomysł, żeby w ogóle nie produkować odpadów – to oznacza, że warto już na etapie projektowania myśleć o tym, jak ograniczyć ich powstawanie. Przykład? Można wprowadzić takie rozwiązania, które wydłużą trwałość produktu albo ułatwią jego naprawę. Potem mamy przygotowanie do ponownego użycia, które polega na tym, że produkty wybieramy i odnawiamy, tak żeby znowu mogły nam służyć, zamiast lądować w koszu. Kolejnym krokiem jest recykling, czyli przemiana odpadów w nowe materiały, co z kolei zmniejsza potrzebę na nowe surowce. Istnieją też różne metody odzysku, które pozwalają na wykorzystanie odpadów, na przykład odzyskiwanie energii. Na końcu tej hierarchii mamy unieszkodliwianie, które naprawdę powinniśmy stosować tylko w ostateczności, kiedy inne opcje zawiodą. Dobrze to wszystko podsumowuje unijna dyrektywa dotycząca gospodarki o obiegu zamkniętym, która stawia na zrównoważony rozwój i lepsze zarządzanie zasobami.
Często odpowiedzi, które wybierają unieszkodliwianie na początku hierarchii, nie mają sensu, bo to sugeruje, że to priorytet. A to jest niezgodne z tym, co powinniśmy robić, czyli na początku starać się minimalizować wpływ na środowisko. Unieszkodliwianie powinno być ostatecznością, używane tylko wtedy, kiedy naprawdę nie ma innej drogi, jak zapobieganie, ponowne użycie czy recykling. Jeśli ktoś umieszcza recykling przed przygotowaniem do ponownego użycia, to też jest błąd, bo to pokazuje, że nie rozumie, jak ważne jest przedłużenie życia produktów. Czasem ludziom wydaje się, że recykling to najlepsza opcja, ale w rzeczywistości to często proces, który wymaga dużo energii i nie zawsze jest skuteczny. Właściwie powinniśmy też zwracać uwagę na koszty, bo odgrywają kluczową rolę w całościowym zarządzaniu odpadami. Jak nie będziemy stosować się do tej hierarchii, to może to prowadzić do złego zarządzania zasobami, co w dłuższej perspektywie naprawdę zaszkodzi środowisku i zdrowiu ludzi.