Kwalifikacja: CHM.05 - Ocena stanu środowiska, planowanie i realizacja zadań w ochronie środowiska
Zawód: Technik ochrony środowiska
Przy użyciu skali porostowej jesteśmy w stanie ocenić stopień zanieczyszczenia atmosfery?
Odpowiedzi
Informacja zwrotna
SO2, czyli dwutlenek siarki, jest jednym z głównych zanieczyszczeń powietrza, którego obecność można skutecznie monitorować za pomocą skali porostowej. Porosty są organizmami, które bardzo wrażliwie reagują na zmiany w jakości powietrza, a ich obecność lub brak może być wskaźnikiem stopnia zanieczyszczenia. Dwutlenek siarki, emitowany głównie przez przemysł i transport, prowadzi do zakwaszenia środowiska oraz negatywnie wpływa na zdrowie ludzi. W praktyce, w obszarach o dużym stężeniu SO2, porosty mogą zanikać lub zmieniać swoje gatunki, co jest łatwe do odnotowania przez ekologów. Dobrze znanym przykładem są badania w miastach przemysłowych, gdzie zmniejszona różnorodność porostów wskazuje na wysoki poziom zanieczyszczeń. Monitorowanie porostów jest zgodne z normami środowiskowymi, takimi jak Dyrektywa UE w sprawie jakości powietrza, która zaleca użycie biologicznych wskaźników do oceny stanu środowiska.
CO2, NOx oraz O3 to ważne gazy cieplarniane i zanieczyszczenia powietrza, jednak nie są one odpowiednimi wskaźnikami w kontekście oceny jakości powietrza za pomocą skali porostowej. CO2, czyli dwutlenek węgla, jest gazem, którego stężenie nie jest bezpośrednio związane z zanieczyszczeniem powietrza w kontekście biologicznym, gdyż jest on naturalnie obecny w atmosferze i jego podwyższone stężenie jest związane głównie z efektami zmian klimatycznych, a nie z bezpośrednim wpływem na organizmy roślinne. NOx, będący mieszaniną tlenków azotu, również ma swoje źródła w działalności ludzkiej, ale jego obecność wpływa głównie na powstawanie smogu i kwaśnych deszczy, a nie bezpośrednio na porosty. O3, czyli ozon troposferyczny, jest gazem, który w nadmiarze działa jako zanieczyszczenie, jednak porosty nie reagują na niego w sposób jednoznaczny, ponieważ ozon w wyższych stężeniach działa toksycznie, a ich obecność może być zmniejszona przez inne czynniki, takie jak zmiany klimatyczne czy urbanizacja. Wybór SO2 jako wskaźnika zanieczyszczenia powietrza jest zatem bardziej uzasadniony, ponieważ porosty są szczególnie wrażliwe na ten związek, co czyni je dobrym bioindykatorem warunków środowiskowych, zgodnie z najlepszymi praktykami w dziedzinie monitorowania jakości powietrza.