Dereń biały to naprawdę ciekawy przykład rośliny ozdobnej wykorzystywanej głównie ze względu na atrakcyjne pędy. W ogrodnictwie, zwłaszcza przy projektowaniu rabat zimowych albo zieleni miejskiej, właśnie dereń biały jest bardzo ceniony za intensywnie czerwone lub żółte pędy, które pięknie kontrastują ze śniegiem albo szarą zimową scenerią. Co ważne, te kolorowe pędy są najlepiej widoczne właśnie po opadnięciu liści, więc roślina ta zapewnia efekt dekoracyjny przez cały rok, nawet kiedy większość roślin ozdobnych z liści traci swój urok. W praktyce, dobre cięcie co kilka lat pobudza derenie do wytwarzania młodych, intensywnie wybarwionych pędów – to taki branżowy trick, często stosowany przez doświadczonych ogrodników. Moim zdaniem dereń biały jest trochę niedoceniany przez amatorów, a w dużych założeniach parkowych czy na terenach osiedlowych sprawdza się rewelacyjnie. Warto też wiedzieć, że niektóre odmiany derenia białego mają jeszcze bardziej wyraziste kolory pędów – np. 'Sibirica' albo 'Elegantissima'. Z mojego doświadczenia wynika, że dereń dobrze rośnie nawet na słabszych glebach i jest odporny na zanieczyszczenia, więc idealnie nadaje się do przestrzeni publicznej. Jeśli chodzi o standardy pielęgnacji tego gatunku, to zaleca się systematyczne odmładzanie krzewów, żeby utrzymać intensywną barwę pędów i zdrowy wygląd rośliny. Takie działanie jest zgodne z zaleceniami wielu szkół ogrodniczych oraz praktykami stosowanymi przez profesjonalistów.
W tym pytaniu łatwo o pomyłkę, bo każda z wymienionych roślin pełni istotną rolę ozdobną w polskich ogrodach, ale ich główne walory to jednak coś innego niż dekoracyjne pędy. Śnieguliczka biała kojarzy się przede wszystkim z ozdobnymi, białymi owocami, które utrzymują się na krzewach nawet zimą, ale same jej pędy nie mają szczególnej wartości dekoracyjnej – są raczej nieciekawe wizualnie. Jaśminowiec wonny z kolei zachwyca zapachem i wyglądem kwiatów, zwłaszcza w czerwcu, ale poza okresem kwitnienia nie wyróżnia się już tak bardzo w ogrodzie – pędy są zwyczajne, zielone. Lawenda wąskolistna zapewnia intensywny kolor i aromat kwiatów oraz liści, ale jej pędy są cienkie, szare, raczej nie stanowią głównego elementu dekoracyjnego, zwłaszcza zimą. Typowym błędem jest myślenie, że każda roślina krzewiasta, która ładnie wygląda, będzie ozdobna także z pędów – w praktyce to dość wąska grupa gatunków. Właśnie dereń biały jest tu wyjątkiem, bo jego intensywnie wybarwione, często czerwone lub żółte pędy są magnesem dla projektantów zieleni – szczególnie tam, gdzie liczy się zimowy efekt wizualny. Branżowe katalogi roślin albo poradniki ogrodnicze jasno wskazują, które gatunki warto wykorzystać do tego celu. Warto więc nie sugerować się wyłącznie ogólną urodą roślin, ale zastanowić się, jakie części rośliny są źródłem efektu ozdobnego w danym sezonie. Tylko nieliczne krzewy, takie jak dereń biały, mogą być nazywane ozdobnymi z pędów, bo spełniają konkretne wymagania: intensywny kolor, trwałość efektu i odporność na mróz. W codziennej praktyce ogrodniczej takie niuanse mają bardzo duże znaczenie – nie tylko dla estetyki, ale i dla prawidłowego doboru roślin do konkretnego miejsca.