Cebula to klasyczny przykład rośliny o bardzo krótkim i słabo rozwiniętym systemie korzeniowym. Wynika to z jej biologii – cebula rozwija głównie korzenie przybyszowe, które są cienkie, delikatne i nie sięgają głęboko w glebę. Takie korzenie mają zasięg zaledwie kilku do kilkunastu centymetrów, co znacznie ogranicza zdolność rośliny do pobierania wody i składników pokarmowych z głębszych warstw gleby. Z mojego doświadczenia wynika, że w praktyce ogrodniczej i produkcji towarowej cebule wymagają częstszego podlewania oraz nawożenia, bo ich powierzchowny system korzeniowy nie daje im możliwości gromadzenia zapasów w okresach suszy. Bardzo ważne jest też odpowiednie przygotowanie gleby – powinna być lekka, dobrze przepuszczalna, bo cebula źle znosi zastoje wodne. Fachowcy często podkreślają, że w przypadku cebuli nawet niewielkie przesuszenie czy niewłaściwy odczyn gleby prowadzi do słabego wzrostu, bo roślina nie potrafi sięgnąć głębiej po wodę. To właśnie dlatego, nawet w profesjonalnej uprawie, cebula jest uważana za gatunek dość wymagający pod względem pielęgnacji korzeni. Co ciekawe, niektóre podręczniki podają, że system korzeniowy cebuli jest jednym z najpłytszych spośród roślin użytkowych. Ma to też praktyczne znaczenie przy zmianowaniu i uprawie współrzędnej, bo cebula nie stanowi dużej konkurencji dla roślin o głębszych korzeniach.
Często można spotkać się z przekonaniem, że groch, fasola czy nawet marchew mają krótszy system korzeniowy niż cebula, ale to dosyć powszechny błąd wynikający z powierzchownej obserwacji roślin lub upraszczania tematu. Groch i fasola, choć są roślinami strączkowymi i z pozoru ich nadziemna część nie wygląda jakoś potężnie, w rzeczywistości rozwijają dość mocno rozbudowany system korzeniowy palowy z licznymi korzeniami bocznymi. Dzięki temu potrafią pobierać wodę i składniki pokarmowe nawet z głębszych warstw gleby. To dlatego w zaleceniach agrotechnicznych dla upraw strączkowych podkreśla się ich rolę w spulchnianiu gleby i poprawie jej struktury. Z kolei marchew to przykład typowej rośliny o korzeniu palowym, który potrafi sięgać nawet na głębokość powyżej 1 metra, jeśli gleba jest odpowiednio przygotowana. To właśnie ta cecha sprawia, że marchew jest bardziej odporna na krótkotrwałe niedobory wody – jej korzeń główny pełni funkcję magazynującą i dociera tam, gdzie inne rośliny już nie dają rady. Mylenie cebuli z marchewką pod względem systemu korzeniowego to naprawdę popularny skrót myślowy, z którym można się spotkać nawet u osób mających jakieś doświadczenie w ogrodnictwie. Podstawowym problemem jest tu nieuwzględnianie biologicznej specyfiki danego gatunku. W standardach uprawowych i w literaturze branżowej wyraźnie wskazuje się, że cebula to typowy przedstawiciel roślin o płytkim i delikatnym systemie korzeniowym, co determinuje jej wymagania wodne, nawozowe i sposób uprawy. W praktyce, błędne rozumienie budowy korzeni prowadzi do niewłaściwego planowania stanowisk, a to potem skutkuje mniejszymi plonami czy problemami z chorobami. Warto na przyszłość pamiętać, że długość i typ systemu korzeniowego to kluczowa cecha przy wyborze stanowiska pod daną roślinę oraz przy planowaniu zmianowania – nie da się tego zastąpić intuicją czy ogólnikami.