Kwalifikacja: PGF.01 - Realizacja procesów drukowania z użyciem fleksograficznych form drukowych
Zawód: Technik procesów drukowania
Formę drukową przez którą przetłacza się farbę w celu uzyskania odbitki stosuje się w technice
Odpowiedzi
Informacja zwrotna
Technika sitodruku faktycznie polega na tym, że farbę przetłacza się przez specjalnie przygotowaną formę drukową – matrycę z napiętą siatką, najczęściej wykonaną z poliestru albo rzadziej z metalu. W miejscach nieprzepuszczalnych dla farby forma jest zablokowana, natomiast tam, gdzie obrazek ma zostać przeniesiony na podłoże, farba swobodnie przechodzi przez oczka. Charakterystyczne dla sitodruku jest to, że umożliwia on uzyskanie bardzo intensywnych kolorów na różnych podłożach, nie tylko papierze – spotyka się nadruki na tekstyliach, plastiku, metalu, szkle, a nawet drewnie. Moim zdaniem ogromną zaletą tej techniki jest jej uniwersalność – w praktyce można drukować zarówno plakaty, jak i np. koszulki, gadżety reklamowe czy nawet płytki PCB. W branży poligraficznej mówi się, że sitodruk sprawdza się tam, gdzie inne techniki zawodzą – szczególnie przy druku na materiałach sztywnych lub nietypowych. Warto też pamiętać, że zgodnie z normami ISO 12647-5, sitodruk należy do rodziny technik drukowania szablonowego, gdzie obraz powstaje właśnie przez bezpośrednie przetłaczanie farby przez formę. Z własnego doświadczenia wiem, że praktyczna umiejętność przygotowania i obsługi formy sitowej bardzo ułatwia późniejszą pracę w studiu graficznym albo drukarni, bo daje dużą elastyczność produkcyjną.
Wiele osób błędnie zakłada, że w technikach takich jak rotograwiura, offset czy tampondruk wykorzystuje się przepychanie farby przez formę drukową, jednak to nie do końca tak działa. W przypadku rotograwiury forma drukowa to cylinder z wygrawerowanymi zagłębieniami, w których zatrzymuje się farba – potem specjalny rakiel zbiera jej nadmiar z powierzchni, a farba trafia tylko z tych zagłębień na podłoże podczas kontaktu cylindra z papierem lub folią. Nie ma tutaj przepychania farby przez formę, raczej jest to transfer oparty na różnicy poziomów. W technice offsetowej z kolei cała magia polega na zjawisku odpychania się wody i tłuszczu – forma drukowa przenosi obraz pośrednio, najpierw na cylinder pośredni (zwany blanetą), a dopiero potem na papier; farba nie jest przetłaczana przez żadną siatkę, tylko przenoszona na zasadzie przyciągania i odpychania. Tampondruk działa jeszcze inaczej – tu elastyczny tampon zbiera farbę z formy, na której obraz jest wytrawiony wklęsło i przenosi na gotowy produkt, np. obudowy elektroniki czy gadżety reklamowe. Z mojego doświadczenia wynika, że częstym błędem jest utożsamianie „przepychania farby” z każdym procesem, gdzie występuje kontakt formy z podłożem; tymczasem tylko w sitodruku farba rzeczywiście przechodzi przez oczka matrycy bezpośrednio na materiał. Zasada działania formy drukowej oraz sposób transportu farby są kluczowe – zrozumienie tych różnic pomaga uniknąć wielu nieporozumień w praktyce poligraficznej. Warto zwracać uwagę na detale konstrukcyjne maszyn i specyfikę przygotowywania form, bo to właśnie one decydują o wyborze odpowiedniej technologii do danego zadania.