Kwalifikacja: PGF.01 - Realizacja procesów drukowania z użyciem fleksograficznych form drukowych
Zawód: Technik procesów drukowania
Która forma drukowa posiada hydrofilowe elementy niedrukujące?
Odpowiedzi
Informacja zwrotna
Forma offsetowa to jeden z podstawowych systemów druku, gdzie kluczowe znaczenie mają właściwości chemiczne powierzchni formy drukowej. W offsetcie mamy do czynienia z podziałem formy na obszary drukujące (hydrofobowe) i niedrukujące (hydrofilowe). To właśnie te hydrofilowe elementy niedrukujące przyciągają wodę, dzięki czemu nie przyjmują farby drukarskiej. Dzięki temu uzyskuje się precyzyjne odwzorowanie obrazu – farba osadza się tylko tam, gdzie powinna, a reszta powierzchni jest chroniona przez film wodny. Rozwiązanie to jest bardzo efektywne zwłaszcza przy dużych nakładach i zapewnia wysoką jakość druku, nawet w przypadku bardzo cienkich detali czy półtonów. W praktyce, jeśli ktoś pracował przy maszynie offsetowej albo miał okazję zajrzeć do drukarni gazetowej, pewnie widział, że operatorzy zawsze pilnują właściwego nawilżania formy – bo bez tego cała koncepcja traci sens. Moim zdaniem to właśnie ta chemiczna selektywność formy jest jednym z najciekawszych rozwiązań w poligrafii i daje offsetowi przewagę nad wieloma innymi technikami. Warto też pamiętać, że w standardach branżowych, takich jak ISO 12647, kładzie się ogromny nacisk na kontrolę procesu nawilżania właśnie ze względu na istotną rolę hydrofilowości powierzchni niedrukujących.
Wybór innych technik drukarskich, takich jak tampondruk, sitodruk czy fleksografia, często wynika z mylnego przekonania, że każda z tych metod wykorzystuje podobny podział formy na części drukujące i niedrukujące, oparty na różnicach w zwilżalności wodą. Tymczasem w rzeczywistości jest zupełnie inaczej. Na przykład w sitodruku nie występuje typowy podział na strefy hydrofilowe i hydrofobowe – obraz powstaje przez utworzenie szablonu na siatce, który blokuje przejście farby w określonych miejscach. To czysto mechaniczne rozdzielenie, a nie oparte o właściwości chemiczne powierzchni. Z kolei w tampondruku całość polega na przenoszeniu obrazu z formy na podłoże za pomocą elastycznego tamponu, gdzie forma jest najczęściej grawerowana lub wytrawiana, a nie przygotowywana pod kątem hydrofilowości czy hydrofobowości. W fleksografii natomiast forma drukowa wykonana jest z elastycznego materiału (np. polimeru) i druk opiera się na wypukłych elementach formy, które przenoszą farbę na podłoże. Nie ma tu miejsca na selektywne nawilżanie czy oddziaływanie wody na wybrane fragmenty formy – całość procesu opiera się o mechaniczne rozdzielenie powierzchni drukujących i niedrukujących. Bardzo często spotyka się przekonanie, że każda forma drukowa ma jakieś specjalnie zabezpieczone miejsca, które odpychają farbę czy wodę, ale tak naprawdę to unikalna cecha offsetu. W branżowych standardach i podręcznikach zawsze podkreśla się, że tylko w druku offsetowym kontrola nawilżania formy i odpowiednie przygotowanie powierzchni są kluczowe dla jakości odbitki. Moim zdaniem zrozumienie tej różnicy pozwala dużo lepiej dobrać technologię do konkretnego zastosowania i uniknąć późniejszych rozczarowań w pracy poligraficznej.