Kwalifikacja: PGF.01 - Realizacja procesów drukowania z użyciem fleksograficznych form drukowych
Zawód: Technik procesów drukowania
Którą formę drukową można wykonać na podłożu stalowym lub ceramicznym?
Odpowiedzi
Informacja zwrotna
Tampondruk to naprawdę ciekawa technika, szczególnie w kontekście nietypowych podłoży. W praktyce, to właśnie formy drukowe do tampondruku wykonuje się najczęściej na stalowych lub ceramicznych płytkach. Powód jest prosty – takie materiały są niezwykle trwałe, odporne na ścieranie oraz pozwalają na bardzo precyzyjne grawerowanie obrazu. Dzięki temu możliwe jest przenoszenie nawet bardzo drobnych detali, co jest wymagane np. przy zdobieniu elektroniki, zegarków, drobnych opakowań czy nawet przedmiotów codziennego użytku z tworzyw sztucznych czy szkła. W branży uważa się, że formy stalowe zapewniają długą żywotność i stabilność wymiarową, co przekłada się na powtarzalność druku – moim zdaniem to kluczowe, gdy masz do czynienia z produkcją masową. Niektórzy producenci stosują też formy ceramiczne, głównie przy bardzo krótkich czy specjalistycznych seriach, gdzie liczy się odporność chemiczna. Co więcej, praca z takimi formami jest zgodna z normami branżowymi dotyczącymi trwałości i precyzji, na przykład według zaleceń FESPA czy European Printing Ink Association. Dobrze to znać, bo choć tampondruk jest mniej popularny od np. offsetu, to właśnie przy skomplikowanych, nieregularnych powierzchniach sprawdza się najlepiej. Z mojego doświadczenia, jak masz do zadrukowania coś, co nie jest płaskie, od razu myślisz o tej technice.
W branży poligraficznej łatwo pogubić się w odmianach form drukowych, szczególnie jeśli chodzi o materiały, z których są wykonane. Typooffsetowa forma, popularna w druku offsetowym, powstaje zwykle na aluminiowych blachach powlekanych emulsją światłoczułą – stal tu raczej nie występuje, bo aluminium lepiej się sprawdza ze względu na wagę, podatność na obróbkę i koszty. Fleksografia korzysta z form fotopolimerowych lub czasem kauczukowych, które montuje się na cylindrach maszyny – stal w tym przypadku pełni rolę konstrukcyjną, a nie właściwej formy obrazowej. Sitodruk natomiast, choć jest bardzo uniwersalny jeśli chodzi o podłoża, to formy sitodrukowe wykonuje się z siatek metalowych lub poliestrowych, ale nie na stalowych czy ceramicznych płytkach. Typowym błędem jest mylenie materiału formy z materiałem konstrukcji maszyny albo podłożem do druku – w pytaniu chodzi właśnie o bazę, na której wykonuje się formę obrazową, nie o materiał, na którym drukujemy. Moim zdaniem takie nieporozumienie bierze się z tego, że stal i ceramika kojarzą się ogólnie z trwałością, ale wyłącznie tampondruk wymaga aż tak odpornej na zużycie formy ze względu na sposób przenoszenia farby przez miękki tampon. Warto pamiętać, że dobór materiału formy zawsze wiąże się z technologią i oczekiwanym nakładem – i właśnie stalowa czy ceramiczna baza w tampondruku to standardowa praktyka w profesjonalnych drukarniach specjalistycznych. Pozostałe techniki korzystają ze znacznie bardziej elastycznych lub podatnych na światło materiałów, co pozwala uzyskiwać szybkie, powtarzalne efekty na dużych nakładach, ale nie nadaje się do ekstremalnie wymagających, trudnych kształtów czy mikroskopijnych detali.