Kwalifikacja: PGF.01 - Realizacja procesów drukowania z użyciem fleksograficznych form drukowych
Zawód: Technik procesów drukowania
Które czynności należy wykonać, aby wydrukować dwukolorowe odbitki na jednokolorowej maszynie offsetowej?
Odpowiedzi
Informacja zwrotna
Wydrukowanie dwukolorowych odbitek na jednokolorowej maszynie offsetowej wymaga kilku konkretnych kroków i nie da się tego zrobić za jednym przejściem – to jest właśnie największe wyzwanie tej technologii przy ograniczonych możliwościach sprzętowych. Po pierwsze, trzeba nałożyć papier, czyli przygotować nakład i odpowiednio ustawić arkusze na podajniku, bo każdy przebieg musi być bardzo precyzyjny, żeby nie było przesunięć w druku. Następnie myje się zespół farbowy – to jest absolutny standard i nie ma tutaj drogi na skróty, bo resztki farby z poprzedniego koloru mogą się zabrudzić i popsuć cały efekt. Wydaje się to czasochłonne, ale w praktyce bez tego ani rusz, szczególnie jeśli kolory są kontrastowe. Potem wymienia się formę drukową, bo każdy kolor wymaga osobnego matrycowania – tak jest po prostu w druku offsetowym, taka technologia. Drukarz musi się pilnować, żeby przy drugim przebiegu wszystko spasowało co do milimetra, bo bardzo łatwo o tzw. pasowanie, czyli przesunięcie kolorów. To właśnie przez te czynności drukarze tak bardzo cenią maszyny wielokolorowe, ale jeśli jest tylko jednokolorówka, nie ma innej drogi. W praktyce dobrze jest mieć zapasowy komplet form i być gotowym na częste mycie maszyny – wielu doświadczonych drukarzy mówi, że cierpliwość tutaj to podstawa. Z mojego doświadczenia, nawet najlepiej przygotowany nakład potrafi się popsuć, jeśli nie zadba się o czystość zespołu farbowego. Warto też zapamiętać, że przy każdym przebiegu trzeba sprawdzić rejestr i ewentualnie korygować ustawienia, bo nawet drobny błąd w jednym kolorze przełoży się na cały nakład. Takie podejście to nie tylko teoria, ale praktyka opisywana w podręcznikach poligrafii i często powtarzana w branży – bez tych czynności dwukolorowy druk na jednokolorówce po prostu się nie uda.
Bardzo często przy analizie procesów drukarskich pojawia się mylenie czynności konserwacyjnych lub przygotowawczych z faktyczną sekwencją operacji technologicznych potrzebnych do uzyskania wielokolorowego druku na maszynie jednokolorowej. Na przykład, odtłuszczanie formy drukowej oraz sprawdzanie stabilności ramy formy drukowej to działania, które są istotne przy pierwszym przygotowaniu maszyny lub w przypadku problemów z przyjmowaniem farby. Te czynności mają znaczenie dla ogólnej jakości druku, ale nie są specyficzne ani konieczne wyłącznie przy przechodzeniu z jednego koloru na drugi podczas wykonywania dwukolorowych odbitek. Zabezpieczenie form drukowych i wymiana fartucha gumowego na cylindrze pośrednim to już raczej kwestie konserwacyjne lub awaryjne. Fartuch gumowy wymienia się w sytuacjach zużycia lub uszkodzenia, a nie przy zmianie koloru czy formy drukowej – w praktyce większość drukarzy robi to znacznie rzadziej. Takie podejście wynika czasem z błędnego przekonania, że każda operacja techniczna przy zmianie koloru powinna być maksymalnie rozbudowana, ale to strata czasu i środków. Przygotowanie rozcieńczalnika do farb oraz wymiana muletonów walców zwilżających dotyczy raczej utrzymania maszyn i właściwego przygotowania do pracy, a nie jest kluczowym elementem procesu dwukolorowego druku na jednokolorówce. Muletony wymienia się gdy są zużyte, a rozcieńczalnik, choć przydatny przy myciu, nie jest samodzielnym etapem tej procedury. Często osoby uczące się zawodu zbyt dosłownie traktują czynności związane z konserwacją czy przygotowaniem materiałów, myląc je z etapami produkcyjnymi. Klucz do sukcesu w druku dwukolorowym na jednokolorówce polega na dokładnym myciu zespołu farbowego, zmianie formy drukowej i odpowiednim przygotowaniu papieru, a nie na czynnościach pobocznych, które choć ważne, nie są elementem samej technologii dwubarwnej odbitki w tym kontekście. Praktyka pokazuje, że uproszczenie procesu do niezbędnych kroków pozwala uniknąć strat czasu i błędów pasowania, dlatego tak ważne jest rozróżnianie działań technologicznych od rutynowej konserwacji czy ogólnych przygotowań do druku.