Kwalifikacja: PGF.01 - Realizacja procesów drukowania z użyciem fleksograficznych form drukowych
Zawód: Technik procesów drukowania
Które materiały pomocnicze należy zgromadzić wykonując odbitki sitodrukowe?
Odpowiedzi
Informacja zwrotna
Taśma kauczukowa i rozpuszczalnik do farb to typowe materiały pomocnicze w sitodruku, które naprawdę ułatwiają cały proces. Taśma kauczukowa służy głównie do zabezpieczania krawędzi matrycy oraz maskowania miejsc, przez które nie powinno przepływać medium drukujące. Dzięki niej można uniknąć niechcianych zacieków farby, co według mnie jest absolutnie kluczowe w uzyskaniu estetycznej odbitki. Rozpuszczalnik do farb jest natomiast niezbędny podczas przygotowywania sit, czyszczenia narzędzi i usuwania resztek farby po zakończonej pracy. Osobiście zawsze zwracam uwagę, żeby rozpuszczalnik był dopasowany do rodzaju farb, bo to mocno wpływa na skuteczność czyszczenia i trwałość siatki. W branży zaleca się stosowanie materiałów, które nie tylko ułatwiają pracę, ale też minimalizują ryzyko uszkodzenia sita czy zanieczyszczenia odbitek. Praktyki warsztatowe pokazują, że brak tych materiałów skutkuje niższą jakością wydruku i niepotrzebnymi stratami czasu na poprawki. Z doświadczenia powiem, że osobom początkującym najwięcej problemów sprawia właśnie niedostateczne zabezpieczenie matrycy oraz niewłaściwe czyszczenie narzędzi po pracy, a to właśnie te materiały pozwalają uniknąć tych błędów.
W sitodruku bardzo istotne jest dobranie odpowiednich materiałów pomocniczych, które faktycznie mają zastosowanie przy wykonywaniu odbitek. Często spotykam się z przekonaniem, że takie rzeczy jak guma arabska czy woda mogą wystarczyć, ale to raczej mylenie technik – guma arabska jest szeroko stosowana w litografii do zabezpieczania matrycy, natomiast w sitodruku praktycznie się jej nie używa. Woda sama w sobie nie rozwiąże kwestii czyszczenia narzędzi, zwłaszcza że większość farb sitodrukowych ma bazę rozpuszczalnikową, a nie wodną. Gąbka wiskozowa czy zmywacz mogą być przydatne do ogólnej higieny stanowiska, ale nie są kluczowe dla samego procesu technologicznego druku na sicie – zresztą zmywacze często są zbyt łagodne, by efektywnie usuwać resztki farb z sita czy rakli. Alkohol izopropylowy i rozcieńczalnik kojarzą się raczej z innymi działaniami, często z czyszczeniem powierzchni przed drukiem cyfrowym lub w poligrafii offsetowej, ale w sitodruku ten pierwszy jest za słaby do rozpuszczania niektórych farb sitodrukowych; rozcieńczalnik owszem, stosuje się, lecz on sam nie wystarczy bez maskowania krawędzi. Często przez pomyłkę wybiera się środki na bazie własnych doświadczeń z innych technologii graficznych – to typowy błąd, bo każda technika rządzi się swoimi prawami. Dobór nieodpowiednich preparatów może prowadzić do zniszczenia matrycy, powstawania zacieków lub po prostu do marnowania materiału. Dlatego w sitodruku konieczne są materiały, które pozwalają zabezpieczyć obszary nieprzepuszczające farby (czyli taśma kauczukowa) oraz skutecznie oczyścić sprzęt z farby po wykonaniu odbitek (czyli rozpuszczalnik dedykowany do farb sitodrukowych). Warto zawsze odnosić się do instrukcji producentów farb i sit, bo tylko wtedy mamy gwarancję trwałego i estetycznego efektu końcowego.