Kwalifikacja: PGF.01 - Realizacja procesów drukowania z użyciem fleksograficznych form drukowych
Zawód: Technik procesów drukowania
Które materiały są niezbędne do wykonania odbitki sitodrukowej?
Odpowiedzi
Informacja zwrotna
Do wykonania odbitki sitodrukowej naprawdę nie można się obejść bez noża zgarniającego (czyli popularnego rakla) i odpowiedniej farby drukarskiej. To jest fundament tej technologii – rakiel umożliwia równomierne rozprowadzanie farby przez matrycę (siatkę) na podłożu, co daje charakterystyczny efekt ostrych krawędzi i intensywnych kolorów. Bez farby i rakla nie da się wykonać żadnej odbitki, nawet gdybyśmy mieli najlepszą matrycę na świecie. W praktyce, w każdej profesjonalnej drukarni sitodrukowej te dwa elementy są zawsze pod ręką. Moim zdaniem warto pamiętać, że wybór farby też nie jest przypadkowy – musi być dobrana do podłoża (papier, tkanina, plastik itp.), a dobry rakiel powinien mieć właściwą twardość i szerokość. Istnieją różne rodzaje rakli – z gumy, poliuretanu czy nawet metalu – w zależności od efektu i precyzji, jakiej się oczekuje. W branży przyjęło się też, żeby po każdym druku odpowiednio czyścić zarówno rakiel, jak i matrycę, bo resztki farby potrafią skutecznie utrudnić dalszą pracę. Sitodruk rozwija się od dekad, ale podstawowe narzędzia się nie zmieniają – to właśnie rakiel i farba pozostają sercem tej technologii, niezależnie czy drukujemy plakaty, koszulki, czy oznaczenia przemysłowe.
Wiele osób wyobraża sobie sitodruk jako coś bardzo skomplikowanego, a przez to sięga po różne środki i narzędzia, które teoretycznie mogą się przydać przy innych technikach drukarskich czy przygotowaniu podłoża, ale nie są podstawą procesu sitodrukowego. Roztwór zwilżający, chociaż przydatny przy litografii czy offsetcie, w sitodruku nie odgrywa żadnej kluczowej roli – tutaj powierzchnia podłoża nie wymaga specjalnego nawilżania przed naniesieniem farby, bo sam proces polega na mechanicznym przeciskaniu farby przez matrycę. Zmywacz i gąbka wiskozowa kojarzą się z czyszczeniem narzędzi, co oczywiście jest ważne po druku, ale nie są to materiały niezbędne do samego wykonania odbitki. Można powiedzieć, że to raczej temat konserwacji stanowiska niż właściwej produkcji odbitki. Guma arabska i forma drukowa to już zupełnie inna bajka – to podstawowe składniki druku offsetowego i litograficznego, gdzie guma arabska zabezpiecza nienabierające farby fragmenty formy drukowej. Częsty błąd myślowy polega na wrzucaniu wszystkich materiałów graficznych do jednego worka, bo przecież „gdzieś się tego używa w poligrafii”, jednak każda technika ma swoje własne, bardzo konkretne narzędzia i materiały eksploatacyjne. Sitodruk, według standardów branżowych, zawsze opiera się na właściwie przygotowanej matrycy, farbie i raklu, reszta to dodatki ułatwiające pracę, ale nie decydujące o samym procesie odbijania wzoru.