Kwalifikacja: PGF.01 - Realizacja procesów drukowania z użyciem fleksograficznych form drukowych
Zawód: Technik procesów drukowania
Który z elementów wykorzystuje się do oceny jakości wykonania form drukowych spektrofotometrem?
Odpowiedzi
Informacja zwrotna
Test kontrolny to absolutna podstawa podczas oceny jakości wykonania form drukowych przy użyciu spektrofotometru. To specjalnie przygotowany element, najczęściej pasek lub zestaw pól barwnych, który umieszcza się na brzegu formy lub arkusza próbnego. Dzięki temu możliwe jest bardzo precyzyjne zmierzenie parametrów kolorystycznych, takich jak gęstość optyczna, balans szarości, nasycenie czy odwzorowanie barw. W praktyce, gdy masz dobrze wykonany test kontrolny, możesz przeprowadzić całą serię pomiarów zgodnie z wytycznymi norm ISO 12647 czy innymi standardami branżowymi – to naprawdę ułatwia życie w drukarni i ogranicza ilość błędów. Użycie testów kontrolnych jest nie tylko wygodne, ale i wymagane, jeżeli drukarnia stara się o certyfikaty jakości, jak choćby Fogra czy PSO. To właśnie w tych miejscach spektrofotometr "widzi" najwięcej – daje pełny obraz, czy barwy, nasycenie i kontrast są zgodne z oczekiwaniami klienta i projektem. Moim zdaniem, bez dobrze wykonanego i umieszczonego testu kontrolnego praktycznie nie da się sensownie sprawdzić jakości formy – to jakby próbować naprawić samochód bez podnośnika. Testy umożliwiają wykrycie nawet drobnych odchyleń w nakładaniu farby, odwzorowaniu półtonów czy równomierności wydruku. Poza tym, testy kontrolne pozwalają ustalać profile kolorystyczne dla poszczególnych maszyn czy materiałów – dlatego są używane nie tylko podczas kontroli form, ale także przy kalibracjach i certyfikacjach procesów. Bez dwóch zdań – test kontrolny to najważniejszy element do pomiarów spektrofotometrycznych na formie drukowej.
Przy ocenie jakości wykonania form drukowych spektrofotometrem często spotyka się wiele błędnych założeń dotyczących wyboru elementów pomocniczych. Znak pasowania to przede wszystkim narzędzie do ustawiania precyzyjnego druku wielokolorowego – ułatwia dopasowanie kolejnych kolorów względem siebie, ale nie daje żadnej rzetelnej informacji o jakości reprodukcji barw czy równomierności nałożenia farby. Jest to typowy element techniczny, ale nie daje podstaw do analiz spektrofotometrycznych. Znak pozycyjny, choć bardzo przydatny przy automatyzacji cięcia arkuszy lub przy późniejszym składaniu wydruków, również nie ma żadnego wpływu na ocenę jakości formy pod kątem parametrów optycznych czy barwnych – jego funkcja jest czysto lokalizacyjna. Zaskakująco często spotykam się z przekonaniem, że metryczka z opisem, czyli takie pole tekstowe z nazwą projektu, datą, wersją pliku czy innymi informacjami produkcyjnymi, może być podstawą do analizy jakości. Niestety, z mojego doświadczenia wynika, że to wyłącznie kwestia archiwizacji i identyfikacji pracy – nie niesie ze sobą żadnych danych technicznych, które mógłby zinterpretować spektrofotometr. Tego typu myślenie wynika najczęściej z braku praktyki w pracy z urządzeniami pomiarowymi i niezrozumienia, że spektrofotometr "widzi" tylko odpowiednio przygotowane pola barwne, czyli właśnie test kontrolny. Wspomniane elementy pomocnicze – choć istotne w procesie produkcji i logistyki – nie mają zastosowania przy kontroli barw, kontrastu czy równomierności, a to przecież są główne kryteria oceny jakości form drukowych w nowoczesnej poligrafii. Opieranie pomiarów na znakach czy metryczkach prowadzi do fałszywych wniosków i może skutkować poważnymi błędami produkcyjnymi, dlatego warto od początku rozumieć klarowny podział funkcji tych elementów. Test kontrolny to jedyny element umożliwiający rzeczywistą kontrolę jakości za pomocą spektrofotometru.