Kwalifikacja: PGF.06 - Planowanie i kontrola produkcji poligraficznej
Kategorie: Techniki drukowania Kontrola jakości Maszyny i urządzenia
Co jest najczęstszą przyczyną pojawienia się dodatkowych elementów (tzw. wtrąceń) na polach o pełnym stopniu pokrycia powierzchni (aplach) podczas drukowania techniką offsetową?
Odpowiedzi
Informacja zwrotna
Zanieczyszczenia w zespole drukującym maszyny to zdecydowanie najczęstszy powód pojawiania się wtrąceń na apla podczas druku offsetowego. W praktyce drukarskiej, nawet niewielki pyłek, resztka starej farby lub paproch z papieru mogą sprawić, że na jednolitej powierzchni pojawią się niepożądane plamki czy grudki. Z mojego doświadczenia wynika, że szczególnie przy dużych nakładach bardzo trudno utrzymać idealną czystość, ale regularne czyszczenie wałków, cylindrów i innych elementów zespołu drukującego jest absolutną podstawą. Standardy branżowe, np. normy ISO dotyczące druku offsetowego, zawsze podkreślają wagę konserwacji i kontroli czystości maszyn. Warto pamiętać, że nawet drobne zanieczyszczenia mogą trafić na formę drukową i „przenieść się” na bardzo dużą liczbę odbitek, a późniejsze poprawki to już tylko strata czasu i materiału. Dobrym nawykiem jest stosowanie filtracji powietrza w hali drukarskiej oraz używanie czystych ściereczek do wycierania części maszyny. Oczywiście, sam skład farby czy podłoża też ma znaczenie, ale jeśli chodzi o wtrącenia na aplach, to czystość mechaniczna gra główną rolę. Widać to szczególnie przy drukach prestiżowych, np. kalendarzach czy katalogach, gdzie klient od razu zauważy każdą drobnostkę.
Mylne byłoby sądzić, że to ilość pigmentu w farbie – czy to za dużo, czy za mało – odgrywa kluczową rolę w powstawaniu wtrąceń na aplach podczas druku offsetowego. Skład farby rzeczywiście wpływa na wiele parametrów, jak nasycenie barw czy właściwości kryjące, ale nie jest główną przyczyną pojawienia się widocznych cząstek czy grudek na jednolitych powierzchniach. Często spotykam się z tym, że początkujący drukarze patrzą głównie na recepturę farby, bo wydaje się to najbardziej logiczne, a tymczasem praktyka pokazuje, że problem wtrąceń leży gdzie indziej. Zbyt duża ilość pigmentu może ewentualnie prowadzić do problemów z rozprowadzaniem farby, ale nie generuje typowych wtrąceń, o których mowa w pytaniu. Z kolei zbyt cienki lub gruby podkład może wpłynąć na nacisk i równomierność przenoszenia farby, ale nie powoduje bezpośrednio pojawiania się brudu czy paprochów na wydruku. Kluczowy błąd myślowy polega tu na myleniu pojęć: wtrącenia to fizyczne zanieczyszczenia, które pojawiają się, gdy do zespołu drukującego dostaną się obce ciała – np. kurz, resztki starej emulsji, czy włókna z podłoża. To właśnie regularna kontrola czystości maszyny, stosowanie filtrów powietrza, używanie czystych narzędzi i odpowiednie przechowywanie materiałów są rekomendowane przez wszystkie podręczniki branżowe oraz normy, jak ISO 12647. Moim zdaniem warto zwracać szczególną uwagę na rutynowe czyszczenie zespołu drukującego i samodyscyplinę operatora, bo żadne nawet najlepsze farby nie zrekompensują braku higieny maszyn. W profesjonalnych drukarniach naprawdę pilnuje się tych standardów, bo każda reklamacja za plamki na apli to wizerunkowa i finansowa wpadka.