Kwalifikacja: PGF.06 - Planowanie i kontrola produkcji poligraficznej
Kategorie: Techniki drukowania Kontrola jakości
Do densytometrycznej kontroli gęstości optycznej na arkuszu drukarskim służą
Odpowiedzi
Informacja zwrotna
Prawidłowa odpowiedź to testy kontrolne i moim zdaniem to trochę podstawa w poligrafii, bo bez nich ciężko by było cokolwiek sensownie kontrolować na maszynie drukarskiej. Testy kontrolne, czyli tzw. paski kontrolne lub paski densytometryczne, to specjalnie przygotowane elementy umieszczane poza obszarem grafiki użytkowej na arkuszu. Dzięki nim operatorzy mogą szybko i precyzyjnie sprawdzić gęstość optyczną farby, balans szarości, przyrost punktu czy nawet zgodność kolorystyczną według standardów ISO, np. ISO 12647-2. W praktyce wygląda to tak, że przykłada się densytometr do tych pasków i na bieżąco ocenia, czy parametry druku mieszczą się w założonych normach. Bez takich testów praktycznie niemożliwe byłoby uzyskanie powtarzalności i wysokiej jakości druku, szczególnie w druku offsetowym czy cyfrowym. Często spotykam się z opinią, że młodzi drukarze ignorują znaczenie tych pasków, a to spory błąd, bo od ich analizy można naprawdę sporo wyczytać o kondycji całego procesu. W dużych drukarniach testy kontrolne są elementem codziennej rutyny i nikt nie wyobraża sobie pracy bez nich. Porządny pasek kontrolny zgodny z normą potrafi zaoszczędzić dużo nerwów i reklamacji od klientów, bo od razu widać, czy coś nie gra z gęstością czy kolorem.
Wiele osób myli pojęcia związane z drukiem arkuszowym, bo rzeczywiście na jednym arkuszu można znaleźć sporo różnych znaków technicznych, jednak nie wszystkie mają związek z kontrolą gęstości optycznej. Znaki formatowe to głównie wyznaczniki obszaru cięcia czy bigowania, używane podczas dalszej obróbki introligatorskiej i nie służą żadnej kontroli parametrów barwnych lub gęstości. Linie cięcia pomagają operatorom maszyn introligatorskich wykonać precyzyjne przycinanie arkuszy do ostatecznego formatu, ale ich funkcja kończy się na mechanicznej obróbce, nie mają żadnej wartości dla oceny jakości druku podczas samego procesu drukowania. Jeśli chodzi o pasery, to ich zadaniem jest ułatwienie pasowania (czyli dopasowania) klisz lub płyt drukowych w każdym kolorze, aby wszystkie barwy wydrukowały się w jednym miejscu – to ważne przy druku wielokolorowym, ale nie jest związane z oceną gęstości optycznej farby. Typowym błędem jest mylenie paserów z paskami kontrolnymi, bo oba te elementy wyglądają podobnie i znajdują się poza grafiką, ale spełniają zupełnie inne zadania. Z mojego doświadczenia wynika, że początkujący często patrzą na znaki techniczne jak na całość, bez rozróżniania ich funkcji, co prowadzi do nieporozumień. Tak naprawdę tylko testy kontrolne pozwalają na bieżącą kontrolę procesu drukowania pod kątem jakości kolorów i gęstości – są wręcz niezbędne do spełnienia wymogów norm jakościowych takich jak ISO 12647-2 czy podobnych, stosowanych w profesjonalnych zakładach poligraficznych. Warto zawsze pamiętać, którą funkcję pełni dany znak techniczny, bo to podstawa w pracy każdego drukarza.