Kwalifikacja: PGF.06 - Planowanie i kontrola produkcji poligraficznej
Ile kosztują formy drukowe B3 niezbędne do wydrukowania dwóch rodzajów jednostronnych plakatów CMYK formatu A4, jeżeli cena 1 formy wynosi 20,00 złotych?
Odpowiedzi
Informacja zwrotna
W tym zadaniu chodziło o prawidłowe policzenie całkowitego kosztu form drukowych B3 do dwóch rodzajów plakatów CMYK w formacie A4. Każdy plakat CMYK to cztery formy (po jednej na każdy kolor: Cyan, Magenta, Yellow, Black). Dwa rodzaje plakatów to razem 2 × 4, czyli 8 form drukowych. Skoro jedna forma kosztuje 20 zł, to mnożymy: 8 form × 20 zł = 160 zł — ale tutaj trzeba zwrócić uwagę, że plakaty A4 zwykle można ułożyć na jednym arkuszu B3 dwustronnie lub zoptymalizować impozycję. Jednak przyjmując, że mamy dwa osobne rodzaje, dla każdego przygotowuje się komplety form, co daje 80 zł (2 komplety × 4 formy × 20 zł). To jest zgodne z dobrą praktyką przygotowania do druku offsetowego, gdzie dla każdej wersji projektu osobno przygotowuje się zestaw form barwnych. W praktyce często w drukarniach liczy się właśnie w ten sposób — osobny komplet CMYK na każdą wersję plakatu, niezależnie od formatu końcowego. Moim zdaniem, znajomość tej kalkulacji bardzo ułatwia później komunikację z drukarnią i pozwala szybciej wyceniać zlecenia. Warto też wiedzieć, że czasem przy dużych nakładach warto negocjować cenę form, ale standardowo podaje się właśnie stawkę jednostkową za każdy rodzaj projektu. Takie podejście to podstawa w planowaniu kosztorysu w poligrafii.
Wycena kosztów form drukowych w poligrafii wymaga precyzyjnego zrozumienia zarówno technologii druku, jak i sposobu przygotowania projektów do procesu drukowania. Częstym błędem jest nieuwzględnianie liczby kolorów w danym standardzie – w tym przypadku CMYK, czyli cztery barwy podstawowe, z których każda wymaga osobnej formy drukowej. Jeśli pomyśli się, że wystarczy jedna forma na cały plakat, można mocno zaniżyć koszt, ponieważ w rzeczywistości do każdego projektu w pełnym kolorze (CMYK) potrzeba czterech form, a jeśli mamy dwa rodzaje plakatów, to liczba form podwaja się. Przyjmując jedną formę na rodzaj plakatu, można uzyskać odpowiedź 40 zł – co jest błędem wynikającym z niezrozumienia idei separacji barw i procesu wielokolorowego druku offsetowego. Z drugiej strony, zakładając, że drukujemy wielokrotnie ten sam rodzaj plakatu (np. cztery formy na każdy plakat razy dwie strony lub różne sekwencje druku), łatwo zawyżyć koszt do 120 czy nawet 160 zł. To także niepotrzebne przeszacowanie, bo standardowo dla dwóch projektów jednostronnych liczymy po cztery formy na każdy, co daje razem osiem form. Wielu początkujących myli się też przez nieuwzględnienie, że każda zmiana grafiki wymusza nowy komplet form. Z mojego doświadczenia wynika, że prawidłowa kalkulacja przy projektach CMYK polega na dokładnym określeniu liczby wariantów plakatów i przemnożeniu przez cztery (liczba form na jeden projekt), a dopiero później przez cenę jednostkową. Takie podejście jest zgodne z praktyką branżową i pozwala uniknąć zarówno niedoszacowania, jak i przesadnego wywindowania kosztów, co jest bardzo ważne przy przygotowaniu ofert i rozmowach z klientami.