Kwalifikacja: PGF.06 - Planowanie i kontrola produkcji poligraficznej
W drukowaniu offsetowym przyjmowanie farby w miejscach niedrukujących to
Odpowiedzi
Informacja zwrotna
Tonowanie w drukowaniu offsetowym to bardzo ważne i niestety częste zjawisko, które polega na tym, że farba zaczyna przylegać do miejsc na formie drukowej, które nie powinny jej przyjmować, czyli do powierzchni niedrukującej. Z mojego doświadczenia wynika, że najczęściej wynika to z nieprawidłowego zrównoważenia układu farbowo-wodnego, złej jakości wody lub niewłaściwych parametrów chemicznych roztworu nawilżającego. Tonowanie prowadzi do pojawienia się niechcianego tła – taki delikatny nalot lub szare smugi w miejscach, gdzie powinna być czysta biel papieru. Branżowym standardem jest, aby formy offsetowe rozdzielały precyzyjnie partie drukujące i niedrukujące właśnie poprzez hydrofilowość i hydrofobowość tych powierzchni. Jeśli pojawia się tonowanie, od razu widać pogorszenie jakości wydruku – tekst staje się mniej czytelny, zdjęcia tracą kontrast. Praktycznym sposobem na szybkie wykrycie tonowania jest wizualna kontrola arkuszy zaraz po nafarbieniu albo użycie specjalnych wzorców testowych. Moim zdaniem, każdy, kto pracuje przy maszynach offsetowych, powinien umieć szybko reagować na pierwsze symptomy tonowania i znać przyczyny tego problemu, bo wpływa to nie tylko na jakość, ale też na zużycie materiałów i czas pracy drukarni.
W drukowaniu offsetowym rozróżnienie fachowych terminów jest bardzo ważne, bo pozwala prawidłowo zdiagnozować problemy technologiczne. Blik to pojęcie odnoszące się do odbicia światła – efektów wizualnych na powierzchni wydruku, na przykład błyszczącej plamy, która powstaje pod wpływem światła, ale nie ma to nic wspólnego z przyjmowaniem farby przez powierzchnie niedrukujące. Tack natomiast to parametr fizyczny opisujący lepkość i przyczepność farby drukarskiej, a konkretnie jej zdolność do „ciągnięcia” i przenoszenia się z jednego wałka na drugi. W praktyce tack decyduje o tym, jak dobrze farba się rozprowadza i czy nie powoduje zjawisk takich jak zrywanie papieru – ale nie odnosi się do pokrywania powierzchni niedrukujących. Trapping to z kolei pojęcie związane z nakładaniem się kolejnych warstw farby, czyli jak skutecznie jedna farba „łapie” się do drugiej, kiedy drukuje się kilka kolorów – bardzo ważne w druku wielokolorowym, ale nie dotyczy w ogóle zjawiska tonowania na formie drukowej. Częstym błędem jest mylenie tych pojęć, bo są one dość techniczne i czasem brzmią podobnie, ale każdy z nich opisuje inne zjawisko technologiczne. Moim zdaniem warto poświęcić chwilę, aby je dobrze rozróżniać, bo tylko wtedy można skutecznie rozwiązywać problemy na maszynie offsetowej i uniknąć niepotrzebnych przestojów oraz strat materiałowych.